3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Buxgalteriya hisobi schyotlarining tuzilishi va yuritilishi. Amaliyotda buxgalteriya hisobi schyotlari kitoblar, jurnallar, memorial-orderlar, vedomostlar, kartochkalar ko‘rinishida qo‘lda yoki zamonaviy kompyuterlarning ekranlarida yuritiladi. Ushbu hujjatlar buxgalteriya hisobi schyotlarining registrlari hisoblanadi. Registrlar ko‘rinishida yuritiladigan buxgalteriya hisobi schyotlari yozuvlarni tartib bilan tizimlash uchun ikki tomonga ajratiladi – chap va o‘ng tomonlarga. Schyotlarning chap tomoni
«debet», o‘ng tomoni esa –
«kredit» deb ataladi.¹ Har bir schyot ichki tomondan to‘rtta elementni o‘z ichiga oladi:

• 
  Bosh qoldiq –bu schyot bo‘yicha hisobot davri boshidagi qoldiq summa. Buxgalterlar tilida uni «bosh saldo» ham deb ataydilar.
  
• 
  Debet oborot –bu schyotning debet tarafiga yozilgan summalarning yig‘indisi. Aktiv schyotlarda ushbu oborot hisobot davrida schyotning bosh qoldig‘i summasini jami qanchaga ko‘payganligini bildiradi, passiv schyotlarda esa - hisobot davrida schyotning bosh qoldig‘i summasini jami qanchaga kamayganligini bildiradi.
  
• 
  Kredit oborot - bu schyotning kredit tarafiga yozilgan summalarning yig‘indisi. Aktiv schyotlarda ushbu oborot hisobot davrida schyotning bosh qoldig‘i summasini jami qanchaga kamayganligini bildiradi, passiv schyotlarda esa - hisobot davrida schyotning bosh qoldig‘i summasini jami qanchaga ko‘payganligini bildiradi.
  
• 
  Oxirgi qoldiq - bu schyot bo‘yicha hisobot davri oxiridgi qoldiq summa. Buxgalterlar tilida uni «oxirgi saldo» ham deb ataydilar.
  

AKTIV SCHYOT PASSIV SCHYOT

Bosh qoldiq (Bq) Bosh qoldiq ( Bq)
Ko‘payishi ( + ) Kamayishi ( - ) Kamayishi (-) Ko‘payishi ( + )
Debet oborot (Do ) Debet oborot(DO) Kredit oborot (Ko)
Oxirgi qoldiq (Oq) Oxirgi qoldiq (Oq)
Aktiv va passiv schyotlarda davr oxiridagi qoldiq summa quyidagi matematik algortmlar yordamida topiladi: