4-Ma’ruza Mavzu: Matnli masalalarni yechishda kasbga yo’naltirish. Harakat, o’xshash almashtirish, gomotetiyaga doir masalarni yechishda kasbga yo’naltirish

II - usul.Berilganmasalanitenglamalarsistemasinituzish orqaliyechishquyidagicha bajariladi.

1. 
   Belgilash. Farazqilaylik, I - traktorermaydoninixsoatda, II - traktorermaydoniniysoatda haydabbo’lsin, yholda I-traktorningbirsoatdagiishi , II-traktorningbirsoatdagiishi bo’ladi.
   

2. Taqqoslanuvchimiqdorlar. Birinchitraktorningishsoati bilanikkinchitraktorningishsoati hamda ular orasidagivaqtningfarqi.
3. Tenglamalarsistemasinituzish.

4. Sistemaniyechish.

y₁ = 10 kun; x=5+10=15 kun, y₂=–3 chet ildiz.
5. Tekshirish.



7-masala.Turistparaxodda 72 kmsuzdi, paraxodda o’tganyo’lidan 25% ortiqmasofani avtomashinada yurdi. Avtomobiltezligiparaxodtezligidansoatiga 21 km ortiq. Turist avtomobilda paraxodda yurganiga qaraganda 1 soatkamyurganbo’lsa, avtomobilningtezligiqancha?
Yechish.

1. Belgilashlar. xparaxodningtezligibo’lsa, uholda (x+21) - avtomobilningtezligibo’ladi. - paraxodda sarfqilinganvaqt, - avtomobilda sarfqilinganvaqt.

2. Taqqoslanuvchimiqdorlar. va
3. Tenglama tuzish. - = 1
4. Tenglamaniyechish. - = 1
72(x + 21) – 90x = x² + 21x
x² + 21x – 72x + 90 x – 1512 = 0
x² + 39x – 1512 = 0

x=24 km/s paraxod tezligi, x=45 km/s,avtomobil tezligi.

Tekshirish: 24  45 = 24  45.