4-Mavzu; Suzishda startdan chiqish va burilishlarni o‘rgatish. Suzish texnikasini takomillashtirish va o‘rgatishda maxsus sport mashqlari. Ko‘krakda kroll va chalqancha kroll, delfin, brass usulida suzish texnikasini o‘rgatish

Yopiq burilish. Yopiq burilish ikki xil usulda bajariladi. Uning birinchi varianti ochiq burilishdagidek bajariladi. Faqat bunda qo‘l devorga tekkanida, bosh suvda bo‘ladi va nafas olinmaydi. Qolgan harakat amallari xususida «Ochiq burilish»ga qarang.
Yopiq burilishning ikkinchi usulida esa qo‘l bilan oxirgi marta eshishni tugatib, nafas olinadi va bosh bilan yelka pastga-oldinga harakatlantiriladi, qo‘l kafti tanadan yonga yelka yo‘nalishida harakatlana borib, taxminan, 25–30 sm chuqurlikda devorga tegadi. Eshishni shu paytda tugatgan ikkinchi qo‘l suvda – son yonida qoladi. Keyin suzuvchi ikkala oyog‘ini qattiq bukib, devordagi qo‘lga tayangan holda, gujanak bo‘lib aylana boshlaydi. Oyoqlarini esa suv ustida yonga aylantirib, devorga tiraydi va zarb bilan depsinib, sirg‘anish bosqichiga o‘tadi. Qolgan harakatlar startdan keyingi harakatlarga o‘xshash bajariladi.
Ko‘krakda va chalqancha krol usulida burilish

Brass usulida suzishdagi burilish. Brass usulida suzishdagi burilish ham ochiq va yopiq burilishga ajratiladi. Har ikkalasining ham o‘z usullari bor. Shunga qaramay, hammasida ham burilish paytida basseyn devoriga har ikkala qo‘l bilan bir paytda tegish, tayanish va siltanish, tanani gorizontal holatda tutish shart.
Ochiq burilish. Ochiq burilishning birinchi usulida basseyn devoriga yetib kelib, hozir aytganimizdek, ikkala qo‘l bilan tegiladi va ikkala oyoqni tizzadan, chanoq-son bo‘gimidan, qo‘llarini tirsakdan bukib, devorga yaqinlashiladi. So‘ng suzuvchi bir qo‘lini devordan olib, shu qo‘l tomoniga aylana boshlaydi. Bunda bosh va yelka bilan keskin harakat qilib, aylanishni tezlatishga yordam qilinadi va suv ichida nafas chiqariladi. Oyoqlar devor tomonga yo‘naladi, bosh suvdan ozgina chiqib, nafas olinadi. Aylanish oxirida tana ko‘krak qismi bilan pastga buriladi, oyoqlar panja bilan devorga tiraladi, qo‘llar oldinga harakat qiladi. Oyoqlar bilan depsinish paytida bosh to‘g‘rilanib, suvga botiriladi va shu paytda depsinish harakati bajariladi. Shu bilan ochiq burilish bosqichi tugaydi. Navbatdagi sirg‘anish suvdan bosh va qo‘llarni chiqarish bosqichlari, brass usulida suzishda start olgandan keyin bajariladigan harakat amallariga o‘xshaydi.
Ikkinchi usuli. Bu variantni sportchilar «mayatniksimon burilish» deb izohlab keladilar. Ko‘krakda krol usulida suzishdagi «mayatniksimon burilish» ham xuddi shunga o‘xshashdi. Faqat bunda, dastlab, basseyn devoriga ikki qo‘l bilan tiraladi. Aylanish esa bir xil. Qaysi qo‘l birinchi bo‘lib devordan uzilsa, tana shu tomonga aylantiriladi va qattiq depsinib, sirg‘anish bosqichiga o‘tiladi. Birinchi usulda hech qaysi qo‘l suvdan chiqmaydi, ikkinchi usulda esa devorga tekkan qo‘l aylanish bosqichiga o‘tganda, suvdan chiqadi. Keyingi harakatlar start olgandan keyingi harakat amallari bilan bir xil.