4-modul. Qaraqalpaq tiliniń funkcionallíq stilleri hám sóylew mádeniyatí Jobası

Sintaksislik ózgeshelikleri: 1. Óz-ara sóylesetuǵın adamlar biri-birine óziniń pikirlerin 
geyde ım menen de, siltew menen de jetkeriwi múmkin. Al geyde sóylesiwshilerge belgili predmet 
hám t.b. gápte túsirilip te aytıla beredi. Sonlıqtan da sóylew tilinde tolıq emes gápler, sóz-gápler 
kóplep ushırasadı. Mısallar: Sizler burın paxtanıń ya salınıń otaq jumıslarına, jıyın-terim 
jumıslarına aralasıp kórgenbisiz
 
- Basqa adamlar sizlerdi quwatladı ma
 
- Quwatlamadı (T.Qayıpbergenov). 
- Burında da túnde suw
ǵarmaytuǵın ba edińiz 
- Álbette. (T.Qayıpbergenov). 
2. Soraw gápler qısqartılıp qollanıladı: Atıńız
 Familiyańız Adresińiz 
3. Sóylew tilinde hár qıylı kiris sózler, kiris gápler hám kiritpe gápler keń paydalanıladı. 
Mısallar: Aytqanday, aktiv ótkeriliwi kerek eken ǵoy (Ó.Xojaniyazov). Oy, mına ońbaǵan ne deydi? 
(S.Saliev). Á, aytaman-aw, kózleriń shúńireyip, ádewir azıp ketipseń (A.Bekimbetov). Óziń 
bileseń, men sawatsızban (T.Qayıpbergenov). 
Kórdim Monomaxtıń muzeyde bórkin, 
Ol dım awır deydi (durıs shıǵar, bálkim). (I.Yusupov). 
4. Sóylew procesinde aytılatuǵın pikirdiń áhmiyetli bólegi kóbinese gáptiń bas jaǵına 
shıǵarılıp aytıladı, sonlıqtan da sóylew stilinde inversiya jiyi qolanıladı. Mısalı: Aydalsın 
Qudaybergen partiya qatarınan - dedi birew ol ornına otırmastan sózin bólip. (Sh.Seytov). Bir 
jelpim qaldırıń eń bolmasa (Sh.Seytov). Qayda biziń qıraǵılarımız? (K.Sultanov). 
Solay etip sóylew stili óziniń funkciyası hám awızeki formada qollanılıw ózgesheliklerine 
qaray tildiń basqa stillerinen ayırımlanıp turadı. Biraq bul stilde basqa stildiń elementleri de 
(terminler, kancelyarizmler) qollanıla beredi. Sonlıqtan da sóylew stili de basqa stiller menen tıǵız 
baylanısta boladı. 
Tákirarlaw ushın sorawlar: 
1. Qollanılıw tipine qaray funkcionallıq stiller neshe toparǵa bólinedi? 
2. Ilimiy stil basqa stillerge salıstırǵanda qanday ózgesheliklerge iye? 
3. Rásmiy isler stiliniń ózine tán ózgesheliklerin atap ótiń. 
4. Publicistikalıq stil qanday ózgesheliklerge iye? 
5. Kórkem ádebiyat stiliniń ózine tán ózgesheliklerin aytıp beriń. 
6. Sóylew stili qanday ózgesheliklerge iye?