5 мавзу: Билиш назарияси, йўналишлари ва асосий муаммолари

“қандай билиш мумкин?”, “билишнинг чегаралари борми?”
Оптимистлар дунёни билиш мумкинлигини таъкидлайдилар. инсондан, унинг онгидан ташқари дунё мавжуд эмас, дунё фақат бизнинг
онгимизда, бизнинг сезги ва идрокларимиз йиғиндисидан иборат
Агностиклар - инсон дунёни била олмайди, билишга қодир эмас, деган ғояни илгари суради.
(Агностицизм – юн. билишни инкор қилиш.)
Скептиклар инсоннинг дунёни ва
ўзини билишига, билимнинг ҳақиқийлигига шубҳа билан қарайдилар, инсон дунёни тўлиқ била олмайди, дейишиб, инсоннинг билишини чеклайди
(Скептицизм - юн: шубҳаланаман)
Билиш дунёнинг объект ва субъектга
бўлинишини назарда тутади
билиш қобилиятига
эга бўлган индивид
микрогуруҳ, ижтимоий
гуруҳ синф,
жамият ҳамдир
бу субъектнинг
билиш фаолияти
қаратилган нарса
ёки ҳодиса.
Субъект
Объект
БИЛИШ
инсон қўлга киритадиган
ахборотнинг энг олий даражаси
изчил ва ижодий фаолиятининг
ижтимоий жараёни
ителлектуал манбага
таянишни талаб қилади
билиш жараёнини тил
ёрдамида амалга оширилади
бу объектив, моддий оламнинг инсон
онгида инъикос, акс этиш жараёнидир
янги, илгари номаълум бўлган
нарсани яратишга йўналгандир
Билим шакллари
Ижтимоий билим
Ўйин воситасидаги билим
Диний билим
Фалсафий билим
Мифологик билим
Илмий билим
Кундалик билим
Бадиий билим
Шахсий билим

Билишнинг асосий даражалари ва уларнинг ўзаро алоқадорлиги
Ҳиссий даражадаги
билим
Мантиқий (ақлий)
билим
Эмперик билим
Назарий билим
Интуитив билим
Ҳиссий даражадаги
билимнинг шакллари
Хотира, хаёл
ва тасаввур