5A110800-Tasviriy san’at va muhandislik grafikasi bakalavriat ta’lim yonalishi

4. Qisqartma so’zlar, belgilar va simvolikalar.

Geometrik figura va ularning proeksiyalarini belgilash:
1. Geometrik figura f harfida.
2. Nuqtalar lotin alfavitining bosh harflari yoki arab raqamlarida belgilanadi:
A, V, S, D, . . . . L,M, N, . . . .
1, 2, 3, 4, . . . . . 12, 13, 14, . . .
3. To‘g‘ri chiziqlar:
a) proeksiyalar tekisliklariga nisbatan umumiy (ihtiyoriy) vaziyatda joylashgan to‘g‘ri chiziqlar, lotin alfavitining yozma hariflari:
a, b, c, d, . . . l, m, n, . . . . bilan belgilanadi.
b) maxsus vaziyatdagi to‘g‘ri chiziqlar:
h- gorizontal, f- frontal, w – profilbilannomlanadi.
Bundan tashqari quyidagicha ham belgilanadi:
[MN] – M va N nuqtalardan o‘tgan to‘g‘ri chiziq;
[AM) – A nuqtadan boshlangan M nuqtadan o‘tuvchi to‘g‘ri chiziq (nur);
[AM] – A va M nuqtalar bilan chegaralangan to‘g‘ri chiziq (kesma).
4. Tekisliklarning belgilanishi. Tekisliklar lotin alfavitlarining bosh hariflari:
P, T, M, N, S, Q, R, F, H, . . . bilan belgilanadi.
5. Sirtlar:
α, β, γ, δ, . . . . φ, π, . . . bilan belgilanadi.
6. Burchaklarni belgilash:
a) AVS – uchi V nuqtada bo‘lgan burchak. Ular quyidagicha xam belgilanadi.
α^o, β^o, γ^o, δ^o, . . . φ^o, . . . . .
b) burchak kattaligi va burchak ustiga qo‘yiladigan belgi ^ va ^O bilan ham belgilanadi:
AVS - AVS burchakning kattaligi.
φ^o - φ^o burchakning kattaligi.
v/ to‘g‘ri burchak: kvadrat ichiga qo‘yilgan nuqta – yoki aylananing to‘rtdan bir bo‘lagi ichiga qo‘yilgan nuqta – bilan belgilanadi.
7. Fazodagi figuralar orasidagi masofa ikkita vertikal kesma - ││ bilan belgilanadi. Masalan:
│AV│- A va V nuqtalar orasidagi masofa (AV kesma uzunligi);
│Aa│- A nuqtadan a chiziqgacha bo‘lgan masofa;
│A α│- A nuqtadan α tekisligi yoki sirtgacha bo‘lgan masofa;
│ a b│- a va b chiziqlar orasidagi masofa;
│ α β│- α va β sirtlar orasidagi masofa: