7. Atsetilxolinning sintezi hám biologiyalıq roli

FRDF
Karbamoipfosfvt

LEKIN U
Sitidin-5'-trifosfat (CTP)
Suwret10 -14. UTP den CTP sintezi.
ATP
Asp
Karbamoylaspartat
Dihidroorotat NAD'

Orotat
NADH ♦ H ⁴
FRDF

B.PIRIMIDIN NUKLEOTIDLARINING SINTEZIDAGI " REMONT" JOLLARI.
Qayta utilizaciya reakciyalarında pirimidin tiykarları hám nukleozidlardan paydalanıw bul birikpelerdiń pirimidin halqasınıń bólekleniwi menen juwmaqlawshı ónimlerge katabolizmini aldın aladı. Nukleotidlar katabolizmining ayırım fermentleri pirimidinlarni qayta sintez qılıwda qatnasadı. Sonday etip, teris reakciyada uridin fosforilaza uridin payda etiw ushın urasilni ribosillashi múmkin.
Uratsil + Riboz-1-fosfat -> Uridin + H 3 RO 4.
OMF
Gpn
GPU

6. 
   Suwret10 -15. Pirimidin nukleotidlari sintezini tártipke salıw. SAPR fermenti 1, 2, 3 reaksiyaların katalizlaydi; dihidrorotat dehidrogenaza - 4-reaksiya ; UMP sintetaza - 5 hám 6 reaksiyalar ; NMF kinaz - reaksiya 7; CDP kinaz - reaksiya 8; CTP sintetaza - reakciya 9.
   
7. 
   tekǵana UMP, bálki basqa barlıq pirimidin nukleotidlarining artıqsha sintezini aldın alıwǵa hám RNK sintezi ushın zárúr bolǵan barlıq tórtew tiykarǵı purin hám pirimidin nukleotidlarining teń salmaqlılıqlı qáliplesiwin támiyinlewge múmkinshilik beredi.
   

KATABOLIZMA
PIRIMIDIN NIKLEOTIDLARI
Gidrolitik túrde aminokislotalardı joytıwı hám UMFga aylanıwı múmkinligi qashannan berli aytıp ótilgen.-Organikalıq bolmaǵan fosfat hám riboza nukleotidaza (yamasa fosfataza) hám uridinfosforilaza qatnasıwında UMP den ajıratılǵanda, azotli tiykar, urasil qaladı. Tap sonday dezoksiribonukleotidlar bóleklenip, sCHMP den urasil, sGGMP den timin payda boladı (10 -16 -súwret).
Pirimidin tiykarları dihidropirimidin dehidrogenaza qatnasıwında halqanıń qos baylanısıwına 2 vodorod atomini qosıp, dihidroratsil yamasa dihidrotimin payda etedi. Eki heterosikl da dihidropirimidinsiklohidrolaza tárepinen katalizlangan reakciyada suw menen óz-ara tásir etiwi múmkin hám dihidroranil 0-ureidopropion kislotasına hám dihidrotimin p -ureidoizobutirik kislotaǵa aylanadı. Eki p -ureido tuwındı da ulıwma ureidopropionaz fermenti tásirinde uyqas túrde CO 2, K1 H 4 hám p-jalının yamasa p-aminoizobutirik kislota payda etiw ushın bóleklenedi.
r-Jalının plazma hám kóplegen toqımalarda bar. Ol bulshıq etlerde dipeptidlarni payda etiw ushın isletiledi: karnozin hám anserin. Ishektiń bakterial mikroflorasi tásirinde p-jalının pantotenik kislota quramına kiredi, ol sıpaladi hám CoA payda etiw ushın isletiledi.
p -aminoizobutiratning bir bólegi a-ketoglutarat menen quyıladı hám malonil yarımaldegid yamasa metilmalonil yarımaldegidni beredi, olar malonil-KoA hám süksinil-KoA ga aylanadı hám tiyisli metabolik jollarda isletiledi yamasa CO 2 ge oksidlenedi hám H 2 O. Bólekan, p-amino-izobutirat sidik menen shiǵarıladı.