7-ma'ruza. Sun’iy intellektda mantiqiy xulosalashlar Reja

Maqsad(3)
Fakt(2)
Tal (z,Maftuna4) ˄-(Teng(dast,z)	-(Tal (info, Maftuna 4)

-(Teng (Dast, Info) =1(chin)
Rezolyutsiya prinsipi sun’iy imtellekt tizimlarida quyidagi amaliy masalalarni echishda qo’llaniladi: axborotli izlash, robotning siljishini rejalashtirish, dasturlarni avtomatik yozish, mantiqiy dasturlash (Prolog), exspert tizimlar va h.k.
Xulosalar. Shunday qilib, boshlang’ich formulalarga mantiqiy xulosalash qoidalarini qo’llab yangi mantiqiy formulalarni hosil qilamiz.
Demak, deduksiya–bu ilmiy fiklash (tushunchalarni bo’laklash (tahlil) va aniqlash, qonunlarni isbotlash) jarayonlar majmui, y’ani ayniyat qonunlari asosida mantiqiy zaruriylik bilan ishonchli mulohahalardam shunday ishonchli xulosalarni keltirib chiqarish, bu erda xususiylik umumiylik asosida jamlanadi.
Mantiqda isbotlash usullari. Mantiqda isbotlash muammosi-bu agar boshlang’ich mulohazalar chin deb hisoblanganda, B xulosaning chin qiymatini topishdan iborat bo’ladi va ko’rinishda belgilanadi. Isbotlarda va xulosalarda “⊢” belgi «верно, что» yoki «chiqarish mumkin» kabi o’qiladi.
Mantiqda isbotlash muammosini echishning ikkita asosiy usullari mavjud: semantikli va sintaktikli [1, 11, 18].
1. Semantikli usul quyidagidan iborat. (А₁,А₂,…А_n; B) formulaga kiruvchi barcha atomlarni (o’zgaruvchilarni) hisobga olib, ushbu atomlar qiymatlarining mumkin bo’lgan barcha kombinatsiyalri uchun chinlik jadvali tuziladi. Keyin ushbu jadvalning barcha qatorlarida А₁,А₂,…А_n formulalar chin qiymat qabul qilganda, В formulaning ham chin qiymat qabul qilishi tekshiriladi. Bu usul juda qulay, lekin juda ko’p hisoblshlarni bajarishni talab qiladi.
2. Isbotlashning sintaktik usulida avval mulohazalar yoziladi va ularga xulosalash qoidalarini qo’llab yangi chin formulalarni hosil qilishga harakat qilinadi. Ushbu hosil qilingan formulalardan va boshlang’ich mulohazalardan navbatdagi yangi formulalar hosil qilinadi va ushbu jarayon talab qilingan xulosani hosil qilguncha davom ettiriladi (ta’kidlaymizki, bu hamma vaqt ham amalga oshavermaydi). Bu jarayon mantiqiy xulosalash hisoblanadi va u ko’pincha matematikada teoremalarni isbotlashda qo’llaniladi.