7-sinf jahon tarixi 2017 qo`llanma (TO`liq 1-44-§§.)

1378-yilda Moskva knyazi Dmitriy Ivanovich Voje daryosi bo‘yida Mo‘g‘ullarga qarshi kurashda dastlabki g‘alabaga erishadi.

• 
  1380-yilning sentyabrida Don daryosi sohilidagi Kulikovo maydonida knyaz Dmitriy qo‘shinlari Oltin O‘rda tumanboshisi Mamay boshchiligidagi qo‘shin ustidan yana bir g‘alaba qozonadi. Bu g‘alaba sharafiga Moskva knyazi Donskoy faxriy nomini oladi.
  

• 
  1382-yil (kitobda Kulikovo jangidan ikki yil o‘tib deyilgan) To‘xtamishxon yana Moskva ustidan hukmronligini o‘rnatadi.
  

• 
  1391-yilda Sohibqiron Amir Temurning Oltin O‘rda ustidan Qunduzcha janglardagi g‘alabalari Rus yerlari va Sharqiy Yevropa xalqlarining mo‘g‘ullar zulmidan ozod etilishida hal qiluvchi omillardan boladi.
  
  
• 
  1395-yilda Sohibqiron Amir Temurning Oltin O‘rda ustidan Tarak daryosi bo‘yidagi janglardagi g‘alabalari Rus yerlari va Sharqiy Yevropa xalqlarining mo‘g‘ullar zulmidan ozod etilishida hal qiluvchi omillardan boladi.
  
  

• 
  1480-yilda Knyaz Ivan III davrida Moskva Oltin O‘rdaga boj-yasoq to‘lashdan bosh tortadi. Shu tariqa Rus yerlarida uzoq vaqt davom etgan mo‘g‘ullar hukmronligi nihoyasiga yetadi.
  

32-§. YEVROPA MADANIYATI

• 
  Insonning o‘rtacha umri uzoq bo‘lmasdan, odamlar 40 yoshdan so‘ng keksa hisoblangan.
  

Ulardan biri venetsiyalik savdogar va sayyoh Marko Polo edi. O‘zining «Marko Polo kitobi»da sayyoh
1271–1295-yillar davomida Uzoq Sharq va Xitoyda ko‘rgan-kechirganlarini tasvirlaydi. Maorifning taraqqiyoti.

• 
  G‘arbiy Yevropa madaniyati XII–XIII asrlardan yuksala boshlaydi. Shaharlarning yuksalishi, hunarmandchilik va savdoning rivojlanishi, Vizantiya va Arab xalifaligi madaniyatlari bilan tanishuv yevropaliklar dunyoqarashi, bilim doirasini kengaytiradi. Shaharlarda xususiy va shahar kengashlari boshqaruvidagi maktablar soni oshib boradi. Bunday maktab o‘quvchilari cherkov maktablaridagiga nisbatan dunyoviy bilimlarni kengroq va chuqurroq olishgan.