Sintaktik vazifalari
Ravishlar sifatlovchi-aniqlovchi va ot-kesim bo’lib kelishi ham mumkin. M.:
Piyoda askarlar qo’shinning tayanchidir. Bemaslahat qilingan ishning pushaymoni
ko’p.
Ravishlar otlashsa, otning sintaktik vazifalarini bajaradi: Ko’p
nima desa,
o’sha bo’ladi. Ko’pning etagi - ko’l. Ko’pni yomonlagan ko’muvsiz qolar.
Ravishlarda daraja kategoriyasi
Ravishlar belgini darajalab ko’rsatish xususiyatiga ega. M.: tez
tezroq//tezgina - juda tez // eng tez, barvaqt - juda barvaqt, yuqorida yuqoriroqda -
eng yuqorida. Lekin bu xususiyat barcha ravishlarga xos emas. Masalan, bugun,
kunda,
har yili,
chor-nochor, qasddan kabi o’nlab ravishlar darajalanmaydi.
Darajalanish sabab va maqsad ravishlariga umuman xos emas, ravishning ma’noga
ko’ra boshqa turlariga esa qisman xos.
Morfologiya bo’yicha asosiy darslikda ravishlarda daraja kategoriyasi maxsus
grammatik kategoriya sifatida shakllanib yetmagan" (404) deyilgan va ravishlarda
darajaning nechta ko’rinishi borligi aytilmagan.
Akademik grammatikada
ravishlarda darajaning to’rtta: bosh, qiyosiy, orttirma
va intensiv kuchaytirma
shakllari borligi aytilgan (I t., 540-bet). Intensiv kuchaytirma daraja (zinhor-zinhor,
juda-juda, tez-tez;
kuppa-kunduzi,
bab-baravar,
chippa-chin, to’ppa-to’g’ri) ham
belgining odatdagidan ortiqligini bildiradi. SHuning
uchun uni ham orttirma
darajaga kiritish mumkin.
1. Bosh daraja: tez, kech, sekin, burun.
2. Qiyosiy daraja: tezroq, kechroq, sekinroq, sal burunroq.
3. Orttirma daraja: juda tez, eng kech, juda sekin, eng burun.