8-mavzu: Mashina va apparatlarning xavfsiz ishlashini ta’minlash Reja

97-modda. O‘zbekiston Respublikasi Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi 
organlari nazorati ostidagi ob’ektlarda sanoat xavfsizligi talablarini buzish 
O„zbekiston Respublikasi Sanoat xavfsizligi davlat qo„mitasi organlari 
nazorati ostidagi ob‟ektlarda sanoat xavfsizligi talablarini buzish,
- fuqarolarga bazaviy hisoblash miqdorining bir baravaridan uch 
baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa - uch baravaridan besh 
baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo„ladi. 
Xuddi shunday huquqbuzarlik ma‟muriy jazo chorasi qo„llanilgandan keyin 
bir yil davomida takror sodir etilgan bo„lsa,
- fuqarolarga bazaviy hisoblash miqdorining uch baravaridan besh 
baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa - besh baravaridan o„n 
baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo„ladi. 
Nazorat savollari: 
1. Sanoat xavfsizligi sohasida davlat tomonidan tartibga solish kim 
tomonidan amalga oshiriladi? 
2. Xavfli toifaga kiruvchi ob‟ektlar ro„yxati qaysi huquqiy-me‟yoriy hujjatda 
keltirilgan? 
3. Xavfli ishlab chiqarish ob‟ektining qanday hujjatlari 
sanoat xavfsizligi 
ekspertizasidan o„tkaziladi? 
4. Xavfli ishlab chiqarish ob‟ektlarida qo„llaniladigan texnik qurilmalar 
ro‟yxati 
qaysi huquqiy-me‟yoriy hujjatda keltirilgan? 
5. Salbiy ekspertiza xulosasi qanday hollarda rasmiylashtiriladi? 
6. Xavfli ishlab chiqarish ob‟ektini identifikatsiyalash nima? 
7. Xavfli ishlab chiqarish ob‟ektini ekspertizadan o„tkazish talabini 
buzganlik uchun qanday jazo belgilangan? 

---

 10-mavzu: Ishlab chiqarish uskunalari va texnologiyalarning
ekologik ekspertizasi 
Reja: 
1. Yangi texnika, texnologiya va materiallarning ekologik ekspertizasini davlat 
va tarmoq ekspertizasiga bo„linishi. 
2. Yangi maxsulotning davlat ekologik ekspertizasi - yangi maxsulot 
hujjatlarini (yoki namunalarini) davlat va regional (hududiy) darajadagi 
tabiatdan foydalanish va atrof-muhitni muxofaza qilish bo„yicha ekspertiza 
bo„limlari tomonidan o„rganib chiqilishi. 
Davlat ekologiya ekspertizasi xo„jalik qarori qabul qilinishidan oldin 
o„tkazilishi shart bo„lgan atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish tadbiridir. 
O„zbekiston Respublikasining “Tabiatni muhofaza qilish to„g„risida”gi Qonunida 
(1992 yil, 9 dekabr) davlat ekologik ekspertizasi ob‟ektlari belgilab berilgan va 
loyihalarni davlat ekologik ekspertizasining ijobiy xulosasisiz amalga oshirish 
taqiqlangan; 
O„zbekiston Respublikasining “Ekologik ekspertiza to„g„risida”gi Qonunida 
(2000 yil 25 may) qo„yidagilar belgilab berilgan:
a) davlat ekologik ekpertizasi sohasida maxsus vakolatga ega davlat organi – 
Ekologiya, atrof muhitni muxofaza qilish va iqlim o„zgarishi vazirligi; 
b) davlat ekologik ekspertizasi ob‟ektlari; 
c) davlat ekologik ekspertizasini Ekologiya, atrof muhitni muxofaza qilish va 
iqlim o„zgarishi vazirligining ixtisoslashtirilgan ekspert bo„linmalari 
tomonidan o„tkazilishi.
Davlat ekologik ekspertizasi ob‟ektlari va davlat ekologik ekspertizasi 
amalga oshiriladigan faoliyat turlari O„zbekiston Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining qarorlari bilan belgilangan. 
Davlat ekologik ekspertizasining maqsadlari belgilanayotgan yoki amalga 
oshirilayotgan xo„jalik va boshqa turdagi faoliyatning ekologik xavfsizligi 
darajasini aniqlash, ularning tabiatni muhofaza qilishga oid qonunchilik talablariga 
muvofiqligini baholash, atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan 
oqilona foydalanish bo„yicha nazarda tutilayotgan tadbirlarning yetarliligi va 
asosliligini aniqlash sanaladi. 
Quyidagilar davlat ekologiya ekspertizasidan o„tishi lozimdir (DEE ning 
ob‟ektlari): 
a) davlat dasturlari, konsepsiyalari, asosiy yo„nalishlari va ishlab chiqarish 
quvvatlari hamda xalq xo„jaligi tarmoqlarining joylashuvi va rivojlanishi 
loyihalari; 

---

b) har qanday turdagi qurilishlar uchun yer maydoni tanlash materiallari, 
rejaoldi, loyihaoldi va loyiha hujjatlari; 
c) ekologik holatni baholash va tabiiy resurslardan foydalanish bilan bog„liq 
tadqiqot ishlarining dasturlari; 
d) xo„jalik faoliyatini va tabiiy resurslardan foydalanishni tartibga soluvchi 
instruktiv-uslubiy va normativ-texnik hujjatlar loyihalari; 
e) yangi, jumladan chet eldan sotib olinayotgan texnika, texnologiya, 
materiallar va moddalarni yaratish bo„yicha hujjatlar hamda boshqa xil 
hujjatlar va texnika, mahsulotga oid standartlar; 
f) O„zbekiston 
Respublikasiga 
olib 
kirilayotgan 
va 
O„zbekiston 
Respublikasidan olib chiqib ketilayotgan mahsulotlar; 
g) kimyoviy moddalar; 
h) alohida mintaqalar, joylar va ob‟ektlardagi ekologik vaziyat; 
i) atrof tabiiy muhit holatiga salbiy ta‟sir ko„rsatayotgan ishlab turgan 
korxonalar va boshqa ob‟ektlar. 
Davlat ekologik ekspertizasining ijobiy xulosasisiz loyihalarning amalga 
oshirilishi taqiqlanadi.