8-sinf O’zbekiston tarixi kitobidan majburiy tarix yo'nalishlari uchun maxsus qo’llanma

8-o’zbek 35-mavzu majburiylarga
****OLIMXON 1805-yilda birinchi bo‘lib xonlikda 10 ming kishilik muntazam qo‘shin tuzdi. Bu qo’shinning asosini tog‘li tojiklar tashkil etdi. U “Navkariya” deb atalgan (!!! Buxoro amirligida ham muntazam qo’shin – “NAVKARIYA” deyilgan va uni Amir HAYDAR tashkil qilishni boshlagan, Xiva xonligida esa – “XON NAVKARLARI” deb atalgan va uni MUHAMMAD RAHIMXON I tashkil etgan)
****UMARXON davrida muntazam qo’shin soni 12 ming kishiga yetkazildi.
****XUDOYORXON nisbatan zamonaviy to'pchi qo'shinni tuzdi.
**** XUDOYORXON esa Usmonli davlatidan sifatli tayyorlangan miltiq (vintovka) olib keltirdi. (!!! Buxoro xonligida miltiq – “TO’FANG” deb atalgan)
****Qo’qon xonligida qilquyruq, qoraqozon va qoracherik deb ataluvchi nomuntazam qo‘shin ham saqlab qolindi. (!!! Buxoro amirligida nomuntazam qo’shin – “QORACHERIK” deyilgan, Xiva xonligida esa – “XALQ
LASHKARI”) ****XIX asming 30—40-yillarida Qo’qon xonligida jami 30 ming askar bor edi.
**** Tinchlik vaqtlarda har kuni askarlarning 1/10 qismiga oila a’zolari bilan ko‘rishib kelishga ruxsat etilgan.
****Qo‘shin tarkibiy jihatdan sipoh (otliq), to ‘pchi (artilleriya), sarboz (piyoda) va saralangan maxsus bo’lim (galabotit va merganlar) deb ataluvchi 4 qismdan iborat bo‘lgan.
****U davrda OTLIQ QO’SHIN qo‘shinning asosini tashkil etgan. *Muntazam tartibda xizmat qiladigan har bir otliq askarga davlat tomonidan bahosi 80 tillagacha turadigan ot va egar-jabduq berilgan. *Xonlikda 20 ming nafar otliq askar xizmat qilgan.
****Qo‘shin qo’mondoniga harbiy harakat chog‘ida AMIR LASHKAR unvoni berilgan.
****Qo'shinda MINGBOSHI - oliy qo‘mondon,
****QO’SHBEGI - o‘z qo‘shiniga ega beklik hokimi
****BOTIRBOSHI - bekliklardagi harbiy ishning ahvoli uchun mas’ul
****VALIY - artilleriya qo‘mondoni
****QO’RBOSHI - qurol-aslaha ishlab chiqarish ustaxonasi va omborxona boshlig‘i
****YOVAR - amiri lashkar maxsus bo‘linmasi boshlig‘I
****TO’QSOBA - o‘z tug‘iga ega bo‘lgan harbiy bo'linma boshlig'i
****PONSODBOSHI - 500 nafardan iborat harbiy qo’shin qo’mondoni
****Harbiy harakatlar paytida xonning XOS SOQCHILARi askarlarni jangda ruhlantirib turgan. *Chekinayotganlarga burch haqida eslatib turish ham ularning vazifalariga kirgan.
****QOZI ASKAR - harbiy harakat boshlanishidan oldin xon nomidan jihod e’lon qilgan. Bundan tashqari, *o'ljani baholagan va *qo‘shinning ma’naviy qiyofasi uchun ham javobgar bo‘lgan.
****QOZI RAIS esa qo’shin muftiysi bergan fatvo ijrosining ta’minlanishini nazorat qilgan.
****Harbiy harakatlar chog‘ida har bir bo’linmada 5 kishilik guruh ham faoliyat yuritgan. Ularning vazifasi yarador bo‘lgan askarlarni jang maydonidan olib chiqish hamda halok bo’lganlarni dafn etishdan iborat edi. (!!!! ESLAB QOLING!!! Bunday guruh faqat QO’QON xonligida bor)
****QO’QON xonligida Harbiy harakatlarni boshlashdan oldin qo‘shin ilg'or (oldingi qism), maymana (o‘ng