9-мавзу: ишлаб чиқариш омиллари бозори: меҳнат бозори режа: Рақобатлашган меҳнат бозори

Даромад,

сўм

• Бир суткадаги иш
• вақти сарфи, соат-кун

• N

• M

• 24

• 0

• 2. Меҳнат қилиш ва дам олиш ўртасидаги боғлиқлик. Минимал иш ҳақи.

• Иш вақти ва дам олиш вақтидан боғлиқ нафлик функциясини қуйидагича ёзамиз: TU=U(F, H) Бу ерда TU - нафлик функцияси; F - дам олиш вақти; H - иш вақти. Демак, ишчи суткадаги 24 соатни иш вақтига ва дам олиш вақтига шундай тақсимлаши керакки, натижада у максимал наф олсин: TU = U(F, H)  max F+H ≤ 24

• Выбор между трудом и отдыхом

• Доход,
• сум

• M

• IE

• E0

• FE

• 0

• 24

• TU2

• TU3

• TU1

• Совокупное время,
• час в день

• Бефарқлик чизиғи TU1 бюджет чизиғига E0 нуқтада тегиб ўтганда нафлик функцияси максималлашади. Оптимал ечимга кўра, дам олиш вақти FE соатга тенг, иш вақти HE = 24 ‒ FE. Ишчининг бир соатлик иш ҳақи W сўм, унинг умумий даромади : I = W (24 ‒ FE ). У ҳолда бюджет чизиғи ётиқлиги
• Агар даромадни бўш вақт билан чекли алмаштириш нормаси MRStR иш ҳақи W га тенг бўлса, MRStR= W ишчи нафлик функциясини максималлаштиради.

• Фараз қилайлик иш ҳақи ставкаси ошиши натижасида бюджет чизиғи AB ҳолатидан AB1 ҳолатга силжиди. Бу ишчи учун жозибадор бўлиб, у энди кўпроқ даромад топиш мақсадида бўш вақтини иш вақти билан алмаштиришга уринади.

• 7-расм. Иш ҳақининг ўсиши: ўрин босиш самараси даромад самарасидан юқори

•