A. B. Pardayev, D. B. Urinbaeva, D. A. Islamova. O’zbek terminologiyasi


SEMINAR MASHG‘ULOTLAR UCHUN TOPSHIRIQLAR


Download 2.71 Mb.
Pdf ko'rish
bet120/152
Sana21.09.2023
Hajmi2.71 Mb.
#1683461
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   152
 
SEMINAR MASHG‘ULOTLAR UCHUN TOPSHIRIQLAR 
1-topshiriq. «Konseptual jadval» usulida terminlarni strukturasiga 
koʻra bir-biriga moslashtiring. 
 
Zoologik 
termin + 
zoologik 
termin 
Zoologik 
termin + 
botanik 
termin» 
Zoologik 
termin + 
boshqa soha 
termini yoki 
oddiy 
leksema 
Botanik 
termin + 
botanik 
termin» 
gulkaram 

pashshaqopqon 
to‘ng‘iztaroq 
baqajo‘xori 
baqaterak 
eshakmiya 


A.B.Pardayev, D.B.Urinbayeva, D.A.Islamova. O’zbek terminologiyasi 
194 
echkisoqol 
boʻtakuz 
otquloq 
kapalakqanot 
kurakburun 
baliqchi 
tillaqosh 
chiporilon 
qoshiqbosh 
ilonlar 
xumbosh baliq 
oqsaqol maymun
bo‘ritish ilonlar
 
2-topshiriq. Qoʻshma terminlar haqidagi ma’lumotlarni diqqat 
bilan oʻqing. Nuqtalar oʻrniga mos soʻzlarni tanlang 
1. … - ikki bir-biri bilan teng negizlar qo‘shilishidan yasaladigan 
qo‘shma terminlardir.
2. Bir predmetda mavjud belgi boshqa bir predmet tasavvurini 
jonlantirishi natijasida shakllangan … o‘xshatish obyekti, o‘xshatish 
obrazi va o‘xshatma belgining o‘zaro munosabati asosida shakllanadi. 
3. … modelida yasalgan qo‘shma terminlar qo‘proq tabiiy fanlar 
terminotizimida uchraydi. 
4. … qo‘shma terminlarda «ot - ot», «ot - sifat», «son - ot», 
«olmosh - ot» va hokazolar biri-birini aniqlab keladi. 
5. … har ikkalasi ham ruscha-baynalminal, ham o‘zbekcha 
komponenti mustaqil ma’no va qo‘llanishga ega bo‘lgan so‘z-
terminlardan iborat bo‘ladi. 
6. Qismlarga ajraluvchi ruscha terminlarning muayyan qismi 
mustaqil termindan va de-, per-, re-, so-, sub- kabi … dan iborat 
bo‘lganda yoki ikkinchi komponenti mustaqil qo‘llanmaydigan 
suffiksoid orqali ifodalanadi. 


A.B.Pardayev, D.B.Urinbayeva, D.A.Islamova. O’zbek terminologiyasi 
195 
7.modelida yasalgan qo‘shma terminlar modeli botanika
zoologiya singari tabiiy fanlarda, ularning terminologik tizimida 
mahsuldor hisoblanadi. 
8. Terminlar ikki yoki undan ortiq so‘zlarning qo‘shilishidan 
yasalgan bo‘lsa, bunday terminlar … termin deyiladi. 

Download 2.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   152




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling