А. Э. Тангиров бизнес ижроси ва

 
 

---

54 
V БОБ. КОРХОНАНИНГ БИЗНЕС-ЖАРАЁНЛАРИНИНГ 
ТАСНИФИ 
 
5.1. Корхонанинг бизнес-жараёнларининг таснифи 
(Классификация) 
Бизнес-жараёнларини тавсифлаш босқичида кўп миқдорда 
ишларни амалга ошришга тўғри келади. Катта ҳажмдаги 
маълумотларни қайта ишлаш самарадорлигини ошириш учун иш 
тўғри ташкил этилган бўлиши керак. Бунинг учун корхонада мавжуд 
бўлган бизнес-жараёнлари тўрт гуруҳга бўлинади, уларнинг ҳар 
бири ўзига хос хусусиятларга эга: 
• асосий бизнес-жараёнлари - корхона учун даромад олиш; 
• бизнес-жараёнларини қўллаб-қувватлаш; 
• корхона инфратузилмасини қўллаб-қувватлаш; 
• бизнес-жараёнларини бошқариш - корхонани бошқариш; 
• 
бизнес-жараёнларни 
ривожлантириш 
- 
корхонани 
ривожлантириш. 
Бизнес-жараёнларини 
таснифлашнинг 
ушбу 
ёндашуви 
амалиётда тез -тез ишлатиладиганлардан биридир. 
Асосий 
бизнес-жараёнлар 
маҳсулот 
ишлаб 
чиқариш 
давомилигидир. Биринчидан, маркетинг ахбороти, лойиҳа шаклида, 
сўнгра моддий объект (қисм, маҳсулот, дастурий маҳсулот, хизмат 
ва бошқалар) шаклида.
Муайян корхонанинг хусусиятларига қараб, ҳар қандай 
корхонада мавжуд бўлган бизнес-жараёнлари танланади. Бундай 
ҳолда, қуйидаги қоидаларга риоя қилиш тавсия этилади: 
1-қоида. Ушбу бизнес-жараёнларнинг рўйхати мажбурий ва 
тўлиқ эмас, муайян ташкилотлардаги жараёнларнинг номлари 
намунага мос келмаслиги мумкин, жараёнлар маълум бир 
ташкилотнинг 
мақсадлари 
ва 
хусусиятларига 
қараб 
бирлаштирилиши ва чиқариб ташланиши мумкин. Бунда масаланинг 
моҳияти муҳим: ишлаб чиқарилаётган маҳсулот ва/ёки хизматлар ва 
уларнинг таркибий қисмлари (маркетинг, лойиҳа, кирувчи 
материаллар ва бошқалар) Асосий бизнес-жараёнларидан ўтади.