A. N. Sam adov I f. n., dotsent

Ilmiy tadqiqotlar va ishlanmalarning 
innovatsion salohiyatini baholash ko‘rsatkichlari
Salohiyat
tarkibiy
qismlari
Ko‘rsatkichlar
K adrlar
Ilm iy-texnik xodim lar (tadqiqotchilar, konstruktorlar, texnologlar, 
eksperim ental baza ishchilari), ju m lad an , fan doktorlari, fan nom - 
zodlari va ilm iy darajasi b o ‘lm agan xodim lar um um iy soni.
U shbu ilm iy y o ‘nalish b o ‘yicha o ‘rtacha m ehnat staji.
U shbu ilm iy y o ‘nalish doirasida ilm iy m aktab m avjudligi.
U shbu ilm iy y o ‘nalish m avzularida dissertatsiya him oya qilgan fan 
doktorlari va fan nom zodlari soni
A xborot
U shbu ilm iy y o ‘nalish m avzulari b o ‘yicha chop etilgan nashrlar, 
ju m lad an , xorijda chop etilgan m onografiya va nash rlar soni. 
N ashrlardan sitata keltirishlar, jum ladan, xorijda.
Ilmiy anjum anlarda ishtirok etish uchun, jum ladan, x orijdan tak- 
Iiflar soni.
Ilm iy y o ‘nalish m avzulari b o 'y ic h a kashfiyotlar m avjudligi 
Ilm iy y o ‘nalish m avzulari b o 'y ich a , jum ladan, xorijda patentlangan 
ixtirolar soni.
Sotilgan litsenziyalar soni.
U shbu ilm iy y o 'n a lish b o 'y ic h a davlat m iqyosida m ukofot bilan 
taqdirlangan ilm iy natijalar m avjudligi
126

---

8. l-jadvalning davomi
M oddiy-
texnik
M o liyalashtirish hajm i, ju m lad a n , davlat budjetidan, budjetdan 
tashqari fondlardan, boshqa m anbalardan.
U shbu ilm iy y o ‘n alishda foydalaniladigan, ju m lad a n , x iz m at m ud- 
dati 5 y ild a n kam b o ‘lgan ilm iy va ishlab chiqarish asbob-uskunala- 
rining balans qiym ati.
Ilm iy y o ‘n alishning asbob-uskunalar va m ateriallar bilan ta ’m inlan- 
g anlik darajasi (shkala b o 'y ic h a o ‘zini o ‘zi baholash).
Ishchi m ay d o n lar bilan ta ’m inlanganlik darajasi (shkala b o ‘y ich a 
o ‘zini o ‘zi baholash).
S in ov-eksperim ental baza bilan ta ’m inlan g an lik darajasi (shkala 
b o ‘y ich a o ‘zini o ‘zi baholash).
Ijtim oiy m u a m m o la m in g hal qilinganlik darajasi (sh k ala b o ‘y ich a 
o ‘zini o ‘zi baholash)
Tashkiliy-
boshqaruv
B oshqaruv o byektiga ta ’sir k o ‘rsatishning ustunlik qiluvchi usullari 
(shkala b o ‘yich a o 'z in i o ‘zi baholash).
K o o p eratsiy a m avjudligi va darajasi (shkala b o ‘y ic h a o ‘zini o ‘zi 
b a h o la sh ).
Ilm iy y o ‘nalish doirasida boshqaruvni tashkil qilish darajasi (sh k ala 
b o ‘y icha o 'z in i o ‘zi baholash).
F o y dalanilayotgan tadqiqot u sullarining pro g ressiv lik darajasi 
(shkala b o 'y ic h a o 'z in i o 'z i baholash)
X alq aro ilm iy k o o peratsiyada ishtirok etish (shkala b o ‘y ic h a o ‘zini 
o ‘zi baholash)
Innovatsion salohiyat va uni alohida hududlar va kishilar hayot fao- 
liyatida amalga oshirishning ijtimoiy-iqtisodiy natijalari holatining 
indikatorlari (ko‘rsatkichlari) tizimi quyidagilarni qamrab oladi:
1) ichki bozorda mahsulot (xizmatlar) umumiy hajmida innovat­
sion mahsulot (xizmatlar) ulushi;
2) innovatsion faoliyatni amalga oshiruvchi korxonalar ulushi;
3) xo ‘jalik aylanmasida b o ig a n korxonalar nomoddiy aktivlari 
ulushi (intellektual faoliyat natijalari);
4) iqtisodiyotning yuqori texnologiyali sektori rivojlanishi, uning 
qayta ishlash sanoati mahsulotlari va xizmatlaridagi salm og‘i, inno­
vatsion faollik;
127

---

5) bilimlar sektoriga (jamiyat va xususiy) investitsiyalar hajmi, 
jumladan, oliy ta’lim, ilmiy-tadqiqotchilik va tajriba-konstruktorlik 
ishlari, shuningdek, dasturiy ta’minot ishlab chiqish xarajatlari;
6) axborot va kommunikatsiya uskunalari, dasturiy mahsulot va 
xizmatlar ishlab chiqish va chiqarish;
7) fan va yuqori texnologiyalar sohasida band bo'lganlar soni;
8) hozircha yangi yuqori texnologiyali firmalarni moliyalashti- 
rishning asosiy manbasi rolini saqlab kelayotgan venchurli kapital 
hajmi va strukturasi;
9) ITTKIni moliyalashtirishda xususiy kapitalning ishtiroki;
10) imiy tadqiqotlar bosqichlari bo‘yicha ITTKI xarajatlar struk­
turasi;
11) mamlakatlararo bilimlar oqimi, shuningdek, fan va innovatsi­
yalar sohasida xalqaro hamkorlik;
12) firmalar, ilmiy-tadqiqotchilik tashkilotlari va universitetlar 
o‘rtasida kooperatsiyaning kuchayishi;
13) ixtirochilik faoliyati natijalari bilan mamlakatlararo alma- 
shinuv;
14) AQSH, Angliya, Germaniya va boshqa m am lakatlargao‘qish- 
ga ketayotgan talabalar, yuqori texnologiyalar sohasidagi olimlar va 
muhandislarharakatchanligi;
15) moliyaviy operatsiyalar hajmi, jumladan, to‘g ‘ridan to ‘g ‘ri 
chet el investitsiyalari oqimining ortishi;
16) axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining keng tarqalishi, 
shaxsiy kompyuterlardan keng foydalanilishi, axborot-kommunikat- 
siya sektorining bandlik va ish o ‘rinlari sonidagi hissasi;
17) bilimlarga talab o ‘sgan holda bozor xizmatlarining rivojla­
nish darajasi;
18) yuqori texnologiyalar sohasida yangi ishlanmalar va ixtirolar 
natijalarini patentlashning tezlashishi.
Bu ishlar natijalari bo‘yicha hududlar iqtisodiy rivojlanishining 
iqtisodiy turi bo‘yicha ishlarni muvofiqlashtiruvchi organ tashkil eti-
128

---

ladi. Ushbu organ faoliyati hududdagi innovatsion turdagi iqtisodi- 
yotga erishishga y o ‘naltirilgan barcha ilmiy-tadqiqotchilik tashki- 
lotlari va korxonalaming bevosita ishtirokida amaliy yo'nalishga 
ega bo‘lishi lozim.
Barcha faoliyat turlari, jum ladan, innovatsion faoliyat turlari bi- 
ron-bir natijaga yo ‘naltirilgan b o iish i, y a’ni m a’lum bir samarador- 
lik va unumdorlik bilan tavsiflanishi lozim, chunki ular resurslar sarf- 
laydi va m a’lum bir natijaga olib keladi.
Aynan innovatsion faollikdagi tafovutlar boshlang‘ich shart-sha- 
roitlar bir xil bo‘lgan holda innovatsion natijalam ing turlicha 
bo‘lishini asoslab beradi.
Innovatsion faoliyat strukturasi ixtisoslashgan bo ‘linmalar va 
muvaqqat ijodiy jam oalarda ishlar bajarishni o ‘z ichiga olishi lozim.