Adabiy tur, termin, tahrir va muharrirlik


internet, trast, ekskovator, attashe, kreativ


Download 6.03 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/107
Sana02.11.2023
Hajmi6.03 Mb.
#1740289
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   107
Bog'liq
Z. Toxirov - Adabiy tur, termin, tahrir va muharrirlik mahorati

internet, trast, ekskovator, attashe, kreativ va h. Aslida, bu so‘zlar 
jahonning ko‘pgina xalqlari adabiy nutqida uchraydi va ular 
xalqaro terminlar hisoblanadi, shunga ko‘ra, ular tovush tomoni 
o ‘zgartirilmay qo‘llanadi.
30-§. 0 ‘zbek adabiy nutqida rus tili orqali o ‘zlashgan ayrim 
so ‘zlar ruscha talaffuz shaklida hanuz q o ‘llanib kelmoqda. 
Masalan, ismlar, joylar atalishi va geografik nomlar: Cannibal 
(Xannibal), Genrix Geyni (Xenrix Xeyni), Gannover (Xannover), 
Gamburg (Xamburg), Gruziya (Georgiya), Koreya (Quriya), 
Yaponiya ( Japan).
Adabiy nutqga o‘zlashgan va faol qo‘llangan ko'pgina chet 
so‘zlar iste’moldan chiqib, istorizmlarga aylangan. Masalan, sovet, 
ministr, kommunist, raykom. selsovet, ZAGS, KPSS, komsamol,
86


pion.ervoj.atiy, kolxoz, sovxoz, veteran, gastronom, RayPO, tiraj, 
ekonomist, univermag, stajyor va b.
31-§. Rus tili va u orqali Yevropa xalqlari tilidan o ‘zlashgan 
ayrim terminlar o ‘m iga eski o ‘zbek adabiy tiliga arab, fors tilidan 
o'zlashgan so ‘z (termin)lar tiklandi. 
Masadan: vazir (ministr), 
devon (apparat), majlis (sovet), hokim (rayon ijroiya komiteti raisi), 
mahkama (kabinet), kotiba (sekretar).
32-§. Bir qator chet so'zlar o ‘z leksik qatlamga oid so'zlar bilan 
almashtirildi. Masalan, tuman (rayon), shohsupa (pedestal). 
shohko'cha (prospekt), bog' (park), oromgoh (lager), qorovul 
(oxrannik), muzqaymoq (morojennoe).
33-§, 0 ‘zbek adabiy nutqida chet tillarga xos unsurlar qator 
uchraydigan so‘zlar ham o'zlashgan va adabiy nutq talaffuzida 
shunga muvofiq nutqiy m e’yor yuzaga kelgan. Masalan, saodat, 

Download 6.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   107




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling