Adabiy tur, termin, tahrir va muharrirlik

yengil avtomobil - kitobiy, apparat, toychoq -  okkozional; oyoq -
kitobiy, qo'lontayoq, molapoya -  okkozional; q o ‘l -  kitobiy, 
panshaha, k o s o v -  okkazional; bosh -  kitobiy, qovoq, hum, guvala
- okkazional va h;
2) umumiy, keng m a’noda qollanadigan so‘zlar k o ‘p 
uchraydi.
Bular faqat vaziyatli nutq jarayonida yuzaga chiqadi:
a) ot turkumiga oid so‘zlar, olmosh vazifasida keladi. Kimsa, 
nusxa, matoh, maxluq, turq, jonzot, kulba va h. Bu so'zlar oddiy 
so‘zlashuv nutqiga kitobiy nutqdan o ‘tgan, lekin ular, asosan, 
so‘zlashuv nutqida qollaniladi.
Bularda uzual m a’nosi asosida okkazional ifoda yuzaga 
chiqadi va bu faqat nutq jarayonida, muayyan vaziyatda yuz beradi.
b) umum iy m a’noda qollaniladigan, mavhum m a’no ifodali 
so‘zlar: hashar, tom suvoq, boshpana, kovak, odmi ya h.
42-§. Oddiy so ‘zlashuv nutqida tor sohaga oid nutq birliklari 
(masalan, maxsus terminlar) deyarli uchramaydi. Bu hoi so‘zlashuv 
nutqining lug‘at tarkibi kitobiy nutq lug‘at tarkibidan ko‘ra, so'zga 
ancha kam bag‘alligini k o ‘rsatadi.
43-§. Oddiy so‘zlashuv nutqida m a’no b o ‘yog‘i turlicha 
so‘zlar, birikmalar uchraydi:
-shaxsga nisbatan qollaniladi: kallaxum, mol, latta, so'qim, 
shilla, shiqildoq, mechkay, megajin, mishiqi, qashqatayoq, qoq 
suyak, latta chaynar va b. Bular m a’no b o ‘yog‘i dag‘al (salbiy), 
xatto, tahqir, haqorat ifodasili.
v
113

---

44-§. Oddiy so‘zlashuv nutqida so‘z m a’nosiga qo‘shimcha 
baho bo‘yog‘i beruvchi q o ‘shimchaIar ham xosdir: bola-gina; 
qiz+a+loq, Hasan+toy, Hamdam+cha va h.
45-§. Oddiy - so‘zlashuv nutqida frazeologizm (ibora)lar, 
maqolalar keng q o ‘llanadi: ammamning buzog ‘idek; kucha/a vegan