Ахборот коммуникация технологияларининг тараққий этиши билан ҳаётимизни қулайликлар билан бойитиш мақсадида тақдим

Давлат бошқарув органлари фаолиятида ахборот бошқарув 
тизимини жорий этиш 
Жамиятнинг ижтимоий-иқтисодий ривожланиши бевосита 
ишлаб 
чиқариш 
маҳсулотлари 
ва 
хизматларнинг 
сифат 
кўрсаткичларига боғлиқ. Давлат ва хусусий корхоналар ишлаб 
чиқариш маҳсулот турларининг кун сайин талабга қараб ўзгариб 
бориши рақобатни юзага келтирмоқда. Бу ўз навбатида маҳсулот 
хоридорлигини таъминлаш учун сифат кўрсаткичларини оширишга 
олиб келади. 
Ахборот телекоммуникация тизимининг кенг тармоқ отиб, 
жадал суръатларда ривожланиши хоридорнинг Интернет тармоғи 
орқали ўзига зарур бўлган маҳсулотни ёки хизматни танлаш 
имконини яратмоқда. Бу ўз навбатида хоридорнинг ўз уйидан ёки 
иш жойидан маҳсулот учун буюртма бериши, битимлар тузиши, 
электрон тарзда мулоқот қилиши, хужжат алманиниши, тўловларни 
электрон усулда амалга оширишини таъминлайди. Натижада 
хоридор қимматли вақтини тежайди, кенг қамровли танловга 
эришади, паст нархда сифатли маҳсулот харид қилади. Шунингдек, 
ишлаб чиқариш корхонаси ички ва ташқи бозорларда маҳсулотга 
бўлаётган талабни кузатиб бориш имконига эга бўлади, 
рақобатчиларнинг фаолиятидан хабар топиб туради ва ўз иш 
фаолиятига тегишли ўзгартиришлар киритади, бозор талабига тезда 
мослашади. Ишлаб чиқариш корхоналари ўртасидаги рақобатнинг 
юзага келиши сифат кўрсаткичларининг ошишига бевосита таъсир 
кўрсатади.
Республикамиз мустақилликка эришгунга қадар асосан хом-
ашё маскани бўлиб келган. Хом-ашё, қазилма бойликларимиз, 
пахта, қишлоқ хўжалик маҳсулотлари хорижий мамлакатларга 
арзон баҳоларда сотилар, тайёр истеъмол ҳолатига келтирилганлари 
эса бир неча бор қиммат баҳода мамлакатимизга келтирилар эди. Бу 
ўз навбатида валюта жамғармасини чет-элга фоизсиз оқимига юзага 
келтирган. Мустақиллик шарофати билан ҳар бир ижтимоий-
иқтисодий жараёнга онгли-илмий асосда ёндашиш зарурати 

---

91 
туғилди, ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш борасида туб 
ислоҳатлар амалга оширилди ва бу жараён изчил давом этмоқда. 
Иқтисодий ривожланиш соҳасида кескин юксалиш юз берди. Ҳом 
ашё етказиб берувчи манбадан тайёр маҳсулот етказиб берувчи 
манбага айландик. Президентимиз раҳномалигида мамлакатимизда 
бир неча қўшма корхоналар ташкил этилди, ёшларни янги 
замонавий технологияларда ишлаш амалий кўникмаларини ҳосил 
қилиш мақсадида ўқув курслари ташкил этилди, айрим 
мутахассислар хорижий мамлакатларда ўз малакаларини ошириб 
келдилар. Ҳамкорлик корхоналарида чет-элга хом ашё эмас, балки 
тайёрсифатли маҳсулот чиқариш йўлга қўйилди ва бу тизим 
бугунги кунда муваффақиятли фаолият юритмоқда. Жаҳон бўлаб 
мамлакатимизда ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар ҳақидаги 
маълумотларни Интернет тармоғи орқали ташвиқот қилиниши 
маҳсулот учун хоридорлар таркибининг кенгайишига олиб келди. 
Хоридорлар таркибининг ошиб бориши сифатга бўлган талабни 
кескин оширди, рақобат юзага келди. Маҳсулот тўғридан-тўғри 
хоридор манзилига етказиб берила бошланди. Савдо шахобчалари 
ўрнини электрон магазинлар эгаллади. Маҳсулот сақловчи 
омборхоналар барҳам топди. Буюртмачи талаби асосида маҳсулот
ишлаб чиқариш кенг қамров топди. Нафақат мамлакатимиз 
аҳолисидан балки чет-эл фуқаро ва ташкилотларидан ишлаб 
чиқариш корхоналари маҳсулотларига узлуксиз буюртмалар келиб 
турибди. Бу борада ахборот коммуникация тизимининг аҳамияти 
беқиёс катта. Банк тизимининг глобал ахборот тармоғига уланиши 
тўловларни нақд пулсиз электрон усулда амалга оширилиши қўл 
келди. 
Бу 
ўз 
навбатида 
пул 
алмашинуви 
ҳаракатини
жадаллаштирди, жамиятнинг иқтисодий ривожланишига замин 
яратди. Бунинг асосида электрон тижорат ётади. 
Ишлаб чиқаришдаги рақобат монополлашувга олиб кела 
бошлади, маҳсулот сифати ошди, янги экологик тоза ва самарали 
техника ва технологиядан фойдаланиш талаб этилди, қўшимча иш 
жойлари яратилди, етук мутахассисларга бўлган талаб кучайди. 
Жаҳон бўйлаб ҳукм сураётган иқтисодий ва молиявий инқироз 
вақтида тайёр маҳсулотни жаҳон бозорига олиб чиқиш, унинг 

---

92 
ҳусусиятларини Интернет орқали ташвиқот қилиш, хоридорни жалб 
этиш ва мамлакатимизга валюта оқимини таъминлаш ҳар бир 
ишлаб чиқариш корхонаси фаолиятининг асосий тамойилига 
айланган.