Ajiniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika institutining Tu’rkiy tillar Fakulteti oʻzbek tili va adabiyoti ta’lim yoʻnalishi 3-”b” guruh talabasi akimniyazova tazagulning hozirgi oʻzbek adabiy tili fanidan taqdimoti

О‘zbek tilshunosligida leksikani tizim sifatida tadqiq etish natijalarini umumlashtiruvchi о‘quv qо‘llanmasida (H.Ne’matov, R.Rasulov. О‘zbek tilining sistem leksikologiyasi asoslari) ham leksema «jamiyat a’zolari uchun tayyor, umumiy, majburiy bо‘lgan, shakl va mazmunning barqaror birikuvidan tashkil topgan voqelikdagi narsa, belgi, xususiyat va munosabatlarni shakllantiruvchi, nutq va lug‘atda grammatik morfemani о‘ziga biriktira oladigan morfema turi» tarzida morfemaning bir kо‘rinishi sifatida ta’riflanadi.

О‘zbek tilshunosligida leksikani tizim sifatida tadqiq etish natijalarini umumlashtiruvchi о‘quv qо‘llanmasida (H.Ne’matov, R.Rasulov. О‘zbek tilining sistem leksikologiyasi asoslari) ham leksema «jamiyat a’zolari uchun tayyor, umumiy, majburiy bо‘lgan, shakl va mazmunning barqaror birikuvidan tashkil topgan voqelikdagi narsa, belgi, xususiyat va munosabatlarni shakllantiruvchi, nutq va lug‘atda grammatik morfemani о‘ziga biriktira oladigan morfema turi» tarzida morfemaning bir kо‘rinishi sifatida ta’riflanadi.

1. Leksik ma’no til qurilishiga xos hodisa, tushuncha tafakkurga xos hodisa. Sо‘z tilining eng muhim nominativ birliklaridir, chunki u borliqdagi narsa-buyumlarni, predmet sifatida tasavvur qilinadigan mavhum tushunchalarni, harakat-holatni, rang-tus, maza-ta`m, hajm-miqdor, xislat kabi belgi-xususiyatlarni nomlaydi: daraxt (predmet nomi), ong (mavhum tushuncha nomi), ishlamoq (harakat nomi), oq (rang-tus nomi), shirin (maza-ta`m nomi), katta (hajm nomi), besh (miqdor nomi) kabi. Tilning lugat boyligidagi bunday sо‘zlar leksik birliklar sanaladi.

1. Leksik ma’no til qurilishiga xos hodisa, tushuncha tafakkurga xos hodisa. Sо‘z tilining eng muhim nominativ birliklaridir, chunki u borliqdagi narsa-buyumlarni, predmet sifatida tasavvur qilinadigan mavhum tushunchalarni, harakat-holatni, rang-tus, maza-ta`m, hajm-miqdor, xislat kabi belgi-xususiyatlarni nomlaydi: daraxt (predmet nomi), ong (mavhum tushuncha nomi), ishlamoq (harakat nomi), oq (rang-tus nomi), shirin (maza-ta`m nomi), katta (hajm nomi), besh (miqdor nomi) kabi. Tilning lugat boyligidagi bunday sо‘zlar leksik birliklar sanaladi.