Ajiniyoz nomidagi


Download 1.02 Mb.
Pdf ko'rish
bet64/71
Sana08.01.2022
Hajmi1.02 Mb.
#236262
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   71
Bog'liq
kostyum dizayni fanining mazmuni predmeti va metodi

Komplektni loyihalash.  Komplekt (lot.  completes  –  to`liq)  –  muayyan mo`ljal  va badiiy 
echimga  moslangan  bir  biriga  mos  kostyum  elementlarning  to`plami.  Komplekt  kostyum 
elementlarini o`zaro almasha oladigan ochiq tizim, unda har bir buyum mustaqil bo`lgan holda, 
ko`pqavatlik  hos.  Vaziyatga  binoan  komplekt  kostyumni  o`zgarishiga  imkon  beradi.  Kostyum 
alohida buyumlar: jaketlar, yubkalar, shimlar, nimchalar, bosh va oyoq kiyimlar, aksessuarlar va 
taqinchoqlardan iborat. 
Komplektning  alohida  buyumlari  o`z  mo`ljalini  o`zgartiradi  (kundalikni  bashangga, 
kundalikka  oidni  safarga  kiyiliadiganga  aylanadi  va  o`zgacha).  SHuning  uchun  komplekt 
loyihalanganda ayrim buyumlarning qo`llanish chegarasini kengaytirish lozim. 
Ilk 
bor 
ansamblga 
al`ternativa 
sifatida 
komplekt 
1920 
yy 
sahna 
kostyumida 
qo`llangan. 
Konstruktivistlarning 
kiyim 
loyihalashda 
kombinator uslubni o`qllai komplekt g`oyasini paydo bo`lishiga mantiqiy xulosa bo`ldi. 
1929  yilda  model`er  E.Skap`yarelli  olti  buyumdan  iborat  komplektni  tavsiya  etdi,  kun 
davomida ularni o`zaro kombinatsiya qilish mumkin edi. 
Ommabop  modada  komplektlar  faqat  1970  yy.  tarqaldi.  1972  yilda  ingliz  model`erlari 
Lyuk  va  Dj.Tallis  moda  kollektsiyalarida  bir-biriga  mos  yubkalar,  shimlar,  nimchalar, 
bluzkalarni  namoyish  etdilar.  1970  yy.  iqtisodiy  inqiroz  davrida  shunday  yo`l  ko`pchilikka 
manzur  bo`ldi,  chunki  alohida  buyumlar  assortimentidan  “oqilona”  yoki  “bazaviy”  garderobni 
barpo etish mumkin edi. 
Hozirgi  zamonda  komplektlar  modadan  ansamblni  mutlaqo  siqib  chiqardi.  Endi 
zamonaviy  insoning  garderobi  komplektlardan  iboratdir.  Iste`molchi  o`z  hohishiga  binoan 
kostyum  elementlari  kombinatsiyalab,  o`z  individualligini  kostyum  yaratishda  namoyish  etishi 
mumkin edi. 
Komplekt ayrim qismlarining birligiga, odatda, rangi, shakli, bezagi, uslubning bir-biriga 
mosligi  bilan  erishiladi.  Bu  sifat  kollektsiyani  loyihalash  bosqichida  inobatga  olinishi  lozim. 
Hozirgi  iste`molchining  kiyimiga  nisbatan  asosiy  talabi  –  kombinatsiyalashga  imkon  berish. 
Masalan, “Eskada” nemis firmasining mavsumiy kollektsiyalari rangi,  shakli, naqsh va boshqa 
xossalari  bo`yicha  bir-biriga  mos  keladigan  alohida  buyumlar  assortimentidan  iborat, 
shuningdek,  o`tgan  mavsum  kollektsiyasidan  buyumlarni  yangi  kollektsiya  buyumlari  bilan 
bemalol qo`shish mumkin. 
Kollektsiyaning  barcha  qismlari  uslub  bo`yicha  bir-biriga  mos  bo`lishi  mumkin,  ammo 
1970 yy. kostyumda “diffuz uslubi” paydo bo`ldi. Bu uslubga binoan kostyumda har xil uslublar 
aralashib  ketdi:  masalan,  klassik  pidjak  “fol`k”  uslubidagi  qo`sh  burmali  yubka  bilan,  klassik 
shimni  esa  sport  uslubidagi  kurtka  va  romantik  bluzka  bilan  qyildi.  Zamonaviy  komplektlarda 
ko`pincha  har  xil  uslubdagi,  turli  rangli,  naqshli  materiallardan  ishlangan  buyumlar  qo`lanadi. 
1990 yy. boshida shunday aralashmalarga “birikmaydigan birikmalar” degan nom berildi. 
1990  yy.  komplekt  tizimida  kiyim  kiyshning  yangi  usullari  paydo  bo`ldi:  u 
kompozitsiyani  pala-partishligi,  buyumning  qomatda  erkin  o`tirishi,  buyumni  bir  tomonga 
siljishi, taqilmasi yoniga yoki orqasiga siljishi va h.k. bilan farqlanadi. 
Odatda,  komplektlar  har  xil  fakturali  materiallardan  qilinadi.  Komplektlar  quyidagi 
qismlardan  tuziladi:  pal`to  (uzundan  kaltagacha),  turli  shaklli  shimlar,  sviterlar,  ko`ylaklar  va 
h.k. 
1998-1999 yy. komplektni barcha elementlari bir xil yoki o`xshash ranglarda qilingan. 
2000-2002  yy. qarama-qarshi rang va har xil buyumlarning birikmalari  paydo bo`ldi va 
1970 yy. “piyoz” uslubni eslatadigan ko`pqavatlik tendentsiyasi namoyish etildi. Ammo, odatiy 
kostyum elementlarini yangi usulda kiyish uchun qidiruv tendentsiyasi saqlanib qolgan edi. 


101 
 
Nazorat savollari. 
1.YAgona buyumlar loyihalash zaruriyatiga nima sabab bo`lgan? 
2.  Ansambl` atamasining mohiyati. 
3.  Ansambl` yaxlitligigi qanday erishiladi? 
4.  Komplekt atamasining mohiyati. 
5.  Komplekt yaxlitligi qanday erishiladi? 
6.  Komplekt bilan ansambl` qanday farqlanadi? 
 

Download 1.02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   71




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling