Amaliy antropologiya va biomexanika asoslari

2.23.jadval

Bir yetakchi ko’rsatkich bo’yicha axolini poyabzal bilan ta'minlanish darajasi
Tiporazm erlar	Ta’minlanish chegarasi	T a’minlanganlik	T a’minlanishni
soni	M D ± x * , mm	л%	oshishi, %
1	0,21	16,6	16,6
2	0,42	32,5	15,9
3	0,63	47,1	14,6
4	0,84	59,9	12,8
5	1,05	70,6	10,7

6	1,26	79,2	8,6
7	1,47	85,8	6,6
8	1,68	90,7	4,9
9	1,89	94,1	3,4
10	2,10	96,4	2,3
11	2,31	97,9	1,5
12	2,52	98,8	1,1
13	2,73	99,4	0,6
14	2,94	99,6	0,2
15	3,15	99,8	0,2
16	3,36	99,9	0,1

Qo’lqopning konstruktsiyasi va ishlatiladigan materiallar hususiyatini hisobga olib, ko’rsatilgan ta'minlaganlik (95,4%) yetarli hisoblanadi.

cfoq - 9mm bo’lganda o’rta razmerdan tashqari tiporazmerlar soni n ni


n = (4a - 5) / S = (36 - 5) / 5 = 6,2 tenglama yordamida aniqlash mumkin. Demak o’rta razmerdan tashqari uchta katta va uchta kichik tiporazmyerga
ajratish mumkin (2.30-rasm).


2.30-rasm. qo’l panjasini razmer guruxlar va qo’shimcha guruxchalar bo’yicha korrelyatsiya maydoni

Ular shartli ravishda: O’ta tor (O ',); tor II (7>/); tor I (7»; keng I (AT/); keng II (Кц); o’ta keng (O'к) deb belgilanadi.

Oyoq panjasining uzunligi o’zgarishi bilan, hamma ko’ndalang va qo’l panjasining quchoq o’lchami o ’zgarishi bilan, hamma bo’ylama o’lchamlari o’zgarishi ma’lum. Lekin bir yetakchi ko’rsatkichni o’zgarishi ikkinchisini qay miqdorda o’zgarishiga olib kelishi har bir tiporazmerlar uchun mavjud tenglamalar yordamida aniqlanish mumkin.

Shu tenglamadan, masalan (Ou. = 0,6La/,+ 94), oyoq panjasini uzunligi Lop 10mm ga o’zgarishi kaft barmoq bo’g’imidagi quchoq o’lchamini taxminan 6mm ga o’zgarishiga olib keladi. Shunga asoslanib, oyoq panjasini uzunligi 5mm ga o’zgarganda, quchoq o’lchami 3mm ga o’zgaradi.

Lekin o’rta - o’rta va o’rta tipik razmerlardan tashqari jamoada oyoq panjasi shu uzunlikda bo’lgan shaxslar, o’rta miqdordan seziladi chetlangan ko’ndalang o’lchamlarga ega bo’lishi mumkin. Bu esa, o’z navbatida. axolini poyabzal bilan to’liq ta'minlash uchun, har bir guruxda qo’shimcha tiplar (guruxchalar)ga, ya'ni har bir razmer uchun bir nechta to’laliklarga ajratilishini talab qiladi.

Masalan, jamoadan oyoq panjasini uzunligi 260mm ga teng odamlar tanlab olinganda, ularning quchoq o’lchamlari 210 dan 290mm gacha o’zgaradi. quchoq o’lchamlari bo’yicha ko’rsatilgan o’zgaruvchanlik qulochini ma'lum intervallarga ajratganda, ularning miqdori befarqli intervalidan oshmasligi maqsadga muvofiq. har bir intervalni o’rta miqdori qolip va poyabzal tayyorlashda asos hisoblanadi.

Befarqlik interavali, eksperementni murakkabligi tufayli, hanuzgacha aniq miqdorga ega emas. Chunki u odamni sezuvchanlik qobiliyati bilan bog’liq. Lekin uni ba'zi qo’shimcha dalillar bilan aniqlash mumkin. Birinchidan, o’zgaruchan tasma yordamida o’tkazilgan tadqiqot shuni ko’rsatdiki, oyoq panjasining quchoq o’lchamini siqqanda, panjani og’riq sezish chegarasidan taxminan 1/4 barobar kam miqdorda egaiigi aniqiangan. Chunki oyoq panjani 20mm gacha siqqanda og’riq sezila boshlagan edi. Ikkinchidan, poyabzalni oyoq panjasiga moslash tajribasidan, poyabzal quchoq o’lchamini 3 - 5mm ga toraytirish yoki kengaytirish iste'molchiga noqulaylik tug’dirmaydi. Bir yoki ikki juft paypoq kiyib, iste'molchi bunday poyabzalni bemalol kiyishi mumkin. Demak, ikkinchi juft paypoq kiyish oyoq panjasining quchoqini 2 - 4mm oshiradi, odam buni sezsa ham, poyabzal foydalanishga yaroqli deb hisoblasa bo’ladi.

Shu muloxazalarga tayangan holda, qolipni Davlat andazasi GOST 3927-88 da kundalik poyabzal uchun befarqlik intervali 8mm bo’lgan uchta, bashang (model) poyabzal uchun esa - 6mm bo’lgan to’rtta to’laliklar ko’zda tutilgan. Shunday qilib, qo’shimcha tip(gurux)larga o’rta tipik panjadan 8 yoki 6mm kichik yoki katta o’lchamlarga ega bo’lgan oyoq panjalari kiradi.

O’lcham ko’rsatkichlar birikmalarining taqsimlanishi ikki o’lchamli haraktyerga egaiigi yuqorida keltirilgan. Shunga asoslanib, oyoq panjasining ko?ndalang o’lchamlari

ham tekis taqsimlanish qonuniga bo’ysinadi.	Ko’ndalang	o’lchamlar qulochini
o’zgaruvchanligi stroevoy o’rta kvadrat chetlanish	bilan ifodalanadi. Shuning uchun
o’rta tipik oyoq panjalarini o’rta miqdorini va	ni bilgan holda oyoq panjasini
qo’shimcha tiplar taqsimlanishini aniqlash mumkin, ular quyida keltirilgan.
Aholi guruhlari	±
Erkaklar	11.0	9,3
Ayollar	10.5	8,7
8 yoshdan 15 yoshgacha: o ’g ’il bolalar;	12.6	8.9
qiz bolalar	10.4	7.4
3 yoshdan 7 yoshgacha: o ’g ’il bolalar;	8.4	6.2
qiz bolalar	7.9	6.2

Oyoq panjasini qo’shimcha guruxlar sonini hisob asosida, uzunlik o’lchamlari