Amaliy geografiyada prognozlashtirish (2-soat)

Mintaqaviy bashorat. Mintaqaviy bashorat deb hududiy jihatdan 
chegaralangan tabiiy komplekslarning kelajakdagi o’zgarisbmi oldindan asoslab 
berishga aytiladi. 
Jahonning xo’jaligi yuksak darajada rivojlangan qismlarida jamiyat bilan 
tabiat o’rtasidagi munosabatlar o’ta keskinlashadi. Buning oqibatida turli xil 
ekologik muammolar yuzaga keladi, natijada ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlar 
murakkablashib ketishi mumkin. 
Mazkur mintaqalarga O’rta dengiz, Boltiq, Shimoliy, Qora den-gizlar, 
Meksika, Forsqo’ltiqlarivaboshqajoylarkiradi. Ushbu joylarda neft tashilishi, 
daryolar orqali turli xil zararli moddalarning oqib kelishi, turli sanoat 
chiqindilarining dengizlarga tashlanishi natijasida ular tobora ifloslanib bormoqda. 
Oqibatda, dengiz o’simlik va hayvonot dunyosiga katta zarar etkazilmoqda, dengiz 
qirg’oqlarining rekreastion imkoniyatlari cheklanmoqda va aholining yashash 
sharoiti yomonlashmoqda. 
Mahalliy geografik bashoratlar. Ma’lum bir muhandislik inshooti yoki 
inshootlar gurahining tabiiy muhitga ta’sirini oldindan asoslab berish mahalliy 
geografik bashorat deb ataladi. Tabiatga ta’sir etadigan muhandislik inshootlari 
sanoat korxonasi, suv ombori, shaxtalar, yo’llar, aerodromlar, shaharlar va 
boshqalar bo’lishi mumkin. 
Mahalliy geografik bashoratlarni amalga oshirishda ko’proq o’xshatish va 
matematik hisoblash usullaridan foydalaniladi. Masalan, foydali qazilma koni 
ochiq usulda qazib olinadigan bo’lsa, hududda botiq hosil bo’ladi, tashlamalar 
vujudga keladi, er osti suvlari sathi pasayadi, noxush jarayon (surilma, ko’chki, 
o’pirilma)lar rivojla-nadi, suv, tuproq, o’simlik va hayvonot dunyosi ma’lum 
joylarda butunlay yo’qoladi, ma’lum bir joylarda esa katta o’zgarishlarga uchraydi. 
Eslab qoling! 
Umumsayyoraviy bashoratlarning maqsadi insoniyatning elajakdagi hayoti va yer 
sayyorasini saqlab qolish yo’lidagi uammolarni oldindan bashorat qilishdir 
intaqaviy bashorat deb, hududiy jihatdan chegaralangantabiiy komplekslarning 
kelajakdagi o’zgarishini oldindan asoslabberishga aytiladi.Ma’lum bir muhandislik 
inshooti yoki inshootlar guruhiningtabiiy muhitga ta’sirini oldindan asoslab berish 
mahalliygeografik bashorat deb ataladi.