Amaliy mashg’ulot rejasi

---

 
7-MAVZU. TURISTLAR UCHUN TRANSPORT XIZMATLARI XAVFSIZLIGINI 
TA'MINLASH. 
AMALIY MASHG’ULOT REJASI: 
7.1.Tashishlarni tashkil etishning normativ-huquqiy bazasi. 
7.2. Tashishni tashkil etishda xavfsizlikni ta'minlash.
7.3.Bolalar uchun transportni tashkil etish qoidalari. 
7.4.Yuk tashish sifati ko'rsatkichlari.
7.5.Tashish xavfsizligi uchun yo'lovchilarning javobgarlik chorasi.
7.6.Xavfsizlikni ta'minlashda aviakompaniyaning javobgarligi.Samolyot bortida 
ovqatlanish va chekish. 
7.7. Turistlarga tibbiy yordam ko‘rsatilishini ta’minlash.
7.8.Turistlarni sug‘urtalash. 
Tayanch so’z va iboralar:
Sug’urtalash, sug’urta, sug’urtalanuvchi, sug’urtalovchi, 
sug’urta to’lovi, sug’urta jamg’armasi, sug’urta badali, sug’urta ob’ekti, sug’urta xavfi, 
turizmda sug’urtalash, baxtsiz hodisadan sug’urta, tibbiy sug’urta, javobgarlik sug’urtasi, 
sug’urta shartnomasi, sug’urta mukofati, sug’urta agenti, sug’urta brokeri, sug’urta sertifikati, 
sug’urta javobgarligi. 
Mustaqil ta’lim: Turistlar uchun transport xizmatlari xavfsizligini ta'minlash. 
Ekskursiyani tashkil qilishda moliyaviy xavfsizlikka rioya qilish. Turistlarga tibbiy yordam 
ko‘rsatilishini ta’minlash. 
 
7.1.Tashishlarni tashkil etishning normativ-huquqiy bazasi. 
 
Hozirgi kunda O'zbekiston avtomobil transportida tashuvlarni tartibga soluvchi to'qqizta 
xalqaro Konventsiya va ikkita xalqaro bitimning a'zosi hisoblanadi. Evropa, Osiyo va MDHning 
26 ta davlati bilan avtomobilda xalqaro tashuvlar sohasini tartibga soluvchi ikki tomonlama 
hukumatlararo bitimlar imzolangan. Mamlakatimizda iqtisodiyotni modernizasiyalash sharoitida 
iqtisodiyotning muhim tarmoqlaridan biri bo'lgan yo'lovchilarni tashash xizmatining o'rni juda 
katta. Ya'ni, bu borada yo'lovchilarni tashash xizmatlari bozorini takomillashtirish, raqobat 
muhitini shakllantirish eng chekka hududlarimizda ham mazkur xizmatdan foydalanish imkonini 
bermoqda. 
Yo'lovchi tashish bozorida raqobat muhitini rivojlantirish uchun zarur shartsharoitlar 
yaratish va takomillashtirish, mamlakatimizda transport xizmati sifatini oshirish, yo'lovchilarga 
qulaylik yaratish uchun qanday ishlar amalga oshirilmoqda? 
Avtomobil transportida yo´lovchilar va bagajni tashishning ushbu Qoidalari "Avtomobil 
transporti to´g´risida", "Shahar yo´lovchilar transporti to´g´risida", "Yo´llarda harakatlanish 
xavfsizligi to´g´risida", "Iste`molchilarning huquqlarini himoya qilish to´g´risida"gi O´zbekiston 
Respublikasi qonunlariga muvofiq ishlab chiqilgan va O´zbekiston Respublikasida avtomobil 
transportida yo´lovchilar va bagajni tashishga tatbiq etiladi. 
“Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi 
Qonunining 
ijrosini 
ta’minlash, shuningdek, 1968-yil 8-noyabrdagi Yo‘l harakati to‘g‘risidagi Vena 
Konvensiyasi 
 
(O‘zbekiston Respublikasi uchun 1995-yil 17-yanvardan kuchga kirdi) talablari hamda ilg‘or 
xorijiy tajribaga muvofiq Yo‘l harakati qoidalarini yanada takomillashtirish, yo‘l-transport 
hodisalarining oldini olish, yo‘l harakati xavfsizligini nazorat qilish va samaradorligini oshirish 
maqsadida Vazirlar Mahkamasining “Yo‘l harakati qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi 2022-yil 
12-apreldagi 172-son 
qarori
 qabul qilindi. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Avtomobil yo‘llarida inson xavfsizligini 
ishonchli ta’minlash va o‘lim holatlarini keskin kamaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2022-yil 
4-apreldagi PQ-190-son 
qarori
. 
Shuningdek, O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning 2018 yil 7 
fevraldagi "ichki turizmni rivojlantirishni ta'minlash chora-tadbirlari tӯg'risida"gi PQ-3514 sonli 

---

qarorida "O'zbekiston bo'ylab sayohat qil!" ichki turizmni rivojlantirish dasturida hududlarni 
barqaror va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning eng muhim omillaridan biri ichki turizmni jadal 
rivojlantirish, fuqarolarni mamlakatimizning madaniytarixiy me'rosi hamda tabiiy boyliklari 
bilan tanishtirishni maqsad qilib qo'ydi. Shu nuqtai-nazardan ham, mamlakatimizda ichki turizm 
sohasini zamonaviy tashkil qilish va rivojlantirish Vatanimizning milliy turizmini 
rivojlantirishdagi eng dolzarb, davlat ahamiyatiga molik masala hisoblanadi. 
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "aholiga transport xizmati ko'rsatish hamda 
shaharlar va qishloqlarda avtobuslarda yo'lovchilar tashish tizimini yanada takomillashtirish 
chora-tadbirlari to'g'risida"gi 2017 yil 10 yanvardagi PQ-2724-sonli qaroriga asosan Vazirlar 
Mahkamasining 2017 yil 25 apreldagi "Aholiga transport xizmati ko'rsatish hamda shaharlar va 
qishloqlarda avtobuslarda yo'lovchilar tashish tizimini yanada takomillashtirish chora-
tadbirlarini amalga oshirish to'g'risida"gi 238-sonli qarori qabul qilindi va unda yo'lovchilar 
tashish xavfsizligini va yo'lovchilarga xizmat ko'rsatish madaniyatining zarur darajasini, 
yo'lovchi tashish yo'nalishlarida transport vositalari harakati maromini, belgilangan jadvallar va 
intervallarni, shuningdek tashuvchilarning moliyaviy barqarorligini ta'minlash aso'siy 
maqsadlardan qilib belgilandi. 
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 3 fevraldagi "O'zbekiston Respublikasi 
turizm salohiyatini rivojlantirish uchun qulay sharoitlar yaratish bo'yicha qo'shimcha tashkiliy 
chora-tadbirlar to'g'risida"gi PF-5326-son Farmonida turizm sohasidagi tadbirkorlik faoliyati 
sub'ektlarini 2022 yilning 1 yanvariga qadar mamlakatimizga olib kirilayotgan: haydovchi bilan 
birgalikda 8 va undan ortiq kishini tashishga mo'ljallangan turizm toifasiga oid transport 
vositalari bojxona to'lovlarini to'lashdan (bojxona rasmiylashtiruvi uchun yig'imlardan tashqari) 
ozod etilsin. 
O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019 yil 17 dekabrdagi "transport va 
turizm ob'ektlarida xavfsizlikni ta'minlashga oid qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida"gi 1010 
sonli qarorining qabul qilini bilan turistlarnga transportda va turizm ob'ektlarida xizmat 
ko'rsatishda sifatning oshishi va turistlar xavfsizligini ta'minlashda keng imkoniyatlar yaratildi. 
Ma'lumki, davlatimiz rahbarining 2018 yil 6 martdagi qaroriga muvofiq O'zbekiston 
avtomobil transporti agentligi qayta tashkil etilgan edi. 2018-2021 yillarda avtomobil transporti 
infratuzilmasini rivojlantirish dasturi qabul qilindi. Dastur ijrosi doirasida xalqaro avtobus 
yo'nalishi yo'lga qo'yildi. Bulardan ham ko'rinib turibdiki, ushbu sohada faoliyat yuritadigan 
sub'ektlar soni keskin o'shadi, ular ko'rsatadigan xizmatlarning sifati esa zamon talabiga mos 
ravishda oshadi. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “2018 — 2022-yillarda transport infratuzilmasini 
takomillashtirish va yuk tashishning tashqi savdo yo‘nalishlarini diversifikatsiyalash chora-
tadbirlari to‘g‘risida” 2017-yil 2-dekabrdagi PQ-3422-son 
qarorini
 ijro etish yuzasidan va 
avtomobilda yuk va yo‘lovchilarni xalqaro tashish sohasidagi xalqaro shartnomalardan kelib 
chiqadigan O‘zbekiston Respublikasining majburiyatlarini amalga oshirish maqsadida Vazirlar 
Mahkamasining “Avtomobilda yuk va yo‘lovchilarni xalqaro tashishni yanada tartibga solish 
chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 2018-yil 15-martdagi 202-son
 qarori
da nazarda tutilgan.