Anatomiya 2014. indd

Tashqi qovurg‘alararo mushaklar (mm. intercostales ex-
terni) har tomonda o‘n bittadan bo‘lib, ustki qovurg‘aning past-
ki chekkasining qovurg‘a egati tashqarisidan boshlanadi. Tolala-
ri pastga va oldinga yo‘nalib, pastki qovurg‘aning yuqorigi chek-
kasiga birikadi. Bu mu shaklar qovurg‘a do‘mboqchasidan to qo-
vurg‘a tog‘ayigacha bo‘lgan sohada qovurg‘alarning suyak qis-
mi oralig‘ida joylashadi. Qovurg‘aning tog‘ay qismi oralig‘ini esa 
tashqi qovurg‘alararo parda
 qoplab turadi.
Faoliyati: qovurg‘alarni ko‘tarib, nafas olishda ishtirok etadi.
2. 
Ichki qovurg‘alararo mushaklar (mm. intercostales interni) 
tash qi mushakdan ichkarida joylashib, pastki qovurg‘aning yuqo-
ri chek kasidan boshlanib, ustki qovurg‘aning pastki chekkasiga, 
qovur g‘a egatidan ichkariga birikadi. Mushak tolalari pastdan 
yuqo riga va ichki tomon yo‘nalib, qovurg‘aning oldingi uchi bilan 
burchagi o‘rtasida joyla shadi. Qovurg‘alar burchagidan to boshi-
gacha bo‘lgan oraliqni ichki qovurg‘alararo parda
 qoplaydi.
Faoliyati: qovurg‘alarni tushiradi va nafas chiqarishda ishtirok 
etadi.
3. 
Qovurg‘alar ostidagi mushaklar (mm. subcostales) ko‘krak 
qafasi ichki yuzasining orqa pastki qismida joylashgan. X–XII 
qovur g‘alar burchagi yaqinidan boshlanib, yuqoriga va lateral to-
monga yo‘naladi. Bu mushak bitta-ikkita qovurg‘ani tashlab, us-
tidagi qovurg‘aga birikadi.
Faoliyati: qovurg‘alarni tushirib, nafas chiqarishda ishtirok 
etadi. 
4. 
Ko‘krakning ko‘ndalang mushagi (m. transversus thora-
cis)
 ko‘krak qafasi oldingi devorining orqa yuzasida joylashadi. U 

---

155
to‘sh suyagi tanasining pastki qismi va xanjarsimon o‘siqchadan 
boshla nadi. Lateral va yuqoriga yelpig‘ichsimon tarqalib, alohida 
tishchalar bilan II–VI qovurg‘alar tog‘ayiga birikadi.
Faoliyati: qovurg‘alarni tushirib nafas chiqarishda ishtirok etadi.