Anatomiya 2014. indd

Qorinning tashqi qiyshiq mushagi (m. obliquus externus ab-
dominis)
eng yuza va keng mushak bo‘lib, pastki sakkizta qo-
vurg‘adan alohida yirik tishchalar bilan boshlanadi. Ularning 
besh ta yuqoridagisi oldingi tishsimon mushak, pastki uchtasi esa 
orqaning serbar mushagi tishlari bilan chatishib boshlanadi. Mu-
shakning yuqori qismi tolalari gorizontal yo‘nalib, keng aponev-
roz hosil qiladi, qarama-qarshi mushak aponevrozi bilan birikib, 
qorinning oq chizig‘ini hosil qiladi. Uning pastki qismi tolala-
ri yuqoridan pastga va medial tomonga qiyshiq yo‘nalib, yonbosh 
suyagi qirrasining tashqi labiga va qov bo‘rtig‘iga birikadi. Apo-
nevrozning yonbosh suyagining oldingi ustki o‘tkir o‘sig‘i bilan 
qov do‘mbog‘i o‘rtasida tortilgan pastki chekkasi tarnov shaklida 
bo‘lib, chov boylamini
 hosil qiladi. Qov suyagiga birikkan joyda 
bu aponevroz ikki: medial va lateral oyoqchalarga ajraladi. Medial 
oyoqcha
 qov simfizining oldingi yuzasiga biriksa, lateral oyoqcha 
qov do‘mboqchasiga birikadi.
Faoliyati: ikki tomonlama qisqarsa, qovurg‘alarni tushirib, 
umurt qa pog‘onasini bukadi, qorin bosimini oshiradi. Bir tomon-
lama qisqarsa, tanani qarama-qarshi tomonga buradi. 
2. 
Qorinning ichki qiyshiq mushagi (m. obliquus internus ab-
dominis)
qorinning tashqi qiyshiq mushagining ichkarisida ik-
kinchi qavat da joylashib, chov boylamining tashqi 2/3 qismi ust-
ki yuzasidan, yonbosh suyagi qirrasining oldingi 2/3 qismidan va 
ko‘krak-bel fassiyasidan boshlanadi. Mushakning yuqori qismi 

---

158
tolalari past dan yuqo riga yo‘nalib, pastki uchta qovurg‘a tog‘ayi-
ga birikadi. Past ki qismi tolalari yelpig‘ichsimon tarqalib keng 
aponevrozga davom etadi. Bu aponevroz yuqori qismida ikki 
qatlamga bo‘linadi. Uning qatlamlari qorinning to‘g‘ri mushagi-
ni old va orqa tomonidan o‘tib, qarama-qarshi mushak aponev-
rozi bilan birikadi va qorinning oq chi zig‘ini hosil qilish da ish-
tirok etadi.
Faoliyati: ikki tomonlama qisqarsa, qovurg‘alarni tushirib, 
umurt qa pog‘onasini bukadi, qorin bosimini oshiradi. Bir tomon-
lama qisqarsa tanani o‘z tomoniga buradi. 
3.