Andijon davlat pedagogika instituti m. J. Maxammatova umumiy pedagogika

Nazorat uchun savollar:
1.Ta’lim mazmuni deganda nimani tushunamiz?
2. Ta’lim mazmui mohiyatini aniqlashga bo’lgan qanday yondashuvlar mavjud?
3. Ta’lim mazmuni tanlash prinsiplari va mezonlari qaysilar?
4. Davlat ta’lim standarti qanday hujjat?
5. Ta’lim mazmunini aks ettiruvchi me’yoriy hujjatlarga qaysilar kiradi?
6. Ta’lim metodining mohiyati nima?
7. Ta’lim metodlari klassifikatsiyasi mohiyatini tavsiflang.
8. Sizningcha qaysi ta’lim metodlari klassifikatsiyasi asosiy hisoblanadi?
9. Ta’lim vositasi qanday vazifalarni bajaradi?
10. Ta’lim vositalari qaysi asoslarga ko’ra klassifikatsiya qilinadi?
4-mavzu: Taʼlimni tashkil etish shakllari.
REJA:
1.Zamonaviy taʼlimga asosiy yondashuvlar. Rivojlantiruvchi taʼlim.
2. Taʼlimni tashkil etish shakllari haqida tushuncha, uning turlari.
3.Taʼlim turlari (illyustrativ, muammoli, dasturlashtirilgan taʼlim) va shakllarining tavsifi, innovatsion, masofaviy taʼlim.
4.Darsning maqsadi va vazifalari. Darsning taʼlimiy, tarbiyaviy va shaxsni rivojlantiruvchanlik vazifalarining birligi va uzviyligi.
5.Darslami tashkil etishga nisbatan qo’yiladagan didaktik talablar
6.Sharq allomalarining taʼlim va tarbiyaga oid qarashlari.
Tayanch tushunchalar: zamonaviy taʼlim, zamonaviy taʼlimga asosiy yondashuvlar,rivojlantiruvchi taʼlim, taʼlimni tashkil etish shakllari, illyustrativ, muammoli, dasturlashtirilgan taʼlim,innovatsion, masofaviy taʼlim, dars,dars turlari, darsga qo’yiladigan didaktik talablar
Zamonaviy ta'limning eng muhim global tendentsiyasi uning integratsiyalashuvi va xalqarolashuvi bo'lib, mamlakatlarning yaqinlashishiga olib keladi, yagona jahon ta'lim makonini shakllantirish uchun sharoit yaratadi. Ko'pgina Evropa mamlakatlari tomonidan qabul qilingan .Rossiyaning Boloniya deklaratsiyasiga qo'shilishi (2003 yil) mamlakatimizning ta'lim tizimlarini yaqinlashtirish yo'nalishidagi harakatini anglatadi. Boloniya deklaratsiyasining asosiy qoidalarini quyidagi muhim nuqtalarga qisqartirish mumkin: mutaxassislar tayyorlashning ikki bosqichli (uch bosqichli) tizimini (bakalavr-magistr) joriy etish; kredit tizimini joriy etish; ta'lim sifatini nazorat qilishni ta'minlash; harakatchanlikni oshirish; bitiruvchilarning bandligini ta’minlash.
Ta'limning integratsiyasi va xalqarolashuvi ta'lim xizmatlarining jahon bozorini tashkil qiladi. Bugungi kunda masofalar va davlat chegaralaridan qat'iy nazar ta'lim xizmatlarini ko'rsatadigan yanada texnologik ochiq ta'lim tizimlari paydo bo'ldi va faoliyat ko'rsatmoqda. An'anaviy (klassik) ta'lim bilan bir qatorda zamonaviy ta'lim va axborot texnologiyalariga asoslangan noan'anaviy ta'lim usullari ham keng qo'llanila boshlandi. Gap birinchi navbatda Internet texnologiyalari yoki elektron taʼlimga asoslangan ochiq va masofaviy taʼlim tizimlari haqida bormoqda.
Ta'limning diversifikatsiyasi uning turli xususiyatlarida namoyon bo'ladi: tashkil etish, metodologiya, metodologiya, texnologiya, bilimlarni nazorat qilish. Xuddi shunday muhim tendentsiya - barcha uchun yagona ta'limning o'tmishdagi tizimidan hamma uchun zamonaviy sifatli ta'limga o'tishga qaratilgan ta'limni individuallashtirish. Ushbu yondashuv zamonaviy va istiqbolli vositalardan foydalangan holda talabalar va o'qituvchilarning individual imkoniyatlariga mos ravishda turli xil ta'lim dasturlarini ishlab chiqish orqali amalga oshirilishi mumkin. 
Ta'limni individuallashtirish sharoitida zamonaviy ta'lim uzluksiz bo'lishi kerak. Uzluksiz ta'limga bo'lgan ehtiyoj insonning kasbiy faoliyati davomida bilimlarni doimiy ravishda to'ldirishga bo'lgan ehtiyoji bilan ham, fan va texnika taraqqiyoti bilan ham bog'liq.
Ta'limdagi innovatsiyalar - bu ta'lim evolyutsiyasi uchun istiqbolli bo'lgan, ta'limning barcha shakllari va usullarini rivojlantirishga ijobiy ta'sir ko'rsatadigan turli tashabbuslar va innovatsiyalar asosida yuzaga keladigan dolzarb va tizimli ravishda o'zini o'zi tashkil etuvchi innovatsiyalar. Zamonaviy ta'limni rivojlantirish bilan bog'liq holda innovatsion faoliyat kontseptsiyasini ta'lim xizmatlari sifatini, ta'lim muassasalarining raqobatbardoshligini oshirishga qaratilgan ta'lim mazmuni va o'quv jarayonining tashkiliy-texnologik asoslarini maqsadli o'zgartirish deb hisoblash mumkin. va ularning bitiruvchilari, talabalarning har tomonlama shaxsiy va kasbiy rivojlanishini ta'minlash. Rossiya ta'lim tizimidagi innovatsiyalar tabiiy xususiyatga ega, ularning mazmuni, shakllari va amalga oshirish usullari inson rivojlanishining global muammolariga ham, Rossiya jamiyatini isloh qilishning ijtimoiy-iqtisodiy, huquqiy, ma'naviy va siyosiy jarayonlariga ham bog'liq.
Ijtimoiy innovatsiyalarning asosi rus ta'limini modernizatsiya qilish va axborotlashtirishdir. Ta’limni modernizatsiya qilishdan asosiy maqsad – ta’lim tizimini barqaror rivojlantirish mexanizmini yaratish, uning XXI asr talablariga, mamlakat taraqqiyotining ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojlariga, shaxs, jamiyat talablariga javob berishini ta’minlashdan iborat. va davlat. Rossiya ta'limini modernizatsiya qilish - bu eng keng doiradagi mutaxassisliklar, ta'lim darajalari, ta'lim muassasalari va axborot-ta'lim resurslari bo'yicha talabalarning ta'lim ehtiyojlarini maksimal darajada qondirishga qaratilgan butun ta'lim tizimini o'zgartirishning innovatsion jarayoni.
Shu bilan birga, ta'lim talabaning joylashgan joyidan va eng zamonaviy axborot va telekommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda amalga oshiriladigan ta'lim resursi yoki xizmatdan qat'i nazar, kutilgan samarani berishi kerak. Modernizatsiya natijasi rus ta'limining yangi sifatiga erishish bo'lishi kerak, bu birinchi navbatda uning mamlakatning zamonaviy hayotining hozirgi va kelajakdagi talablariga muvofiqligi bilan belgilanadi. Ta’limni axborotlashtirish ta’lim mazmuni sifatini oshirish g‘oyasini amalga oshirishga, ilmiy-tadqiqot va ishlanmalar olib borishga, ularni amalga oshirishga qaratilgan bo‘lib, milliy ta’lim faoliyatining barcha turlarida an’anaviy axborot texnologiyalarini yanada samaraliroqlari bilan almashtirishni nazarda tutadi. Rossiya tizimi.
Ta’limga innovatsion texnologiyalarni joriy etish zamonaviy ta’lim texnologiyalari asosida o‘qitishga yangicha yondashuvlarni talab qiladi. Ta'lim texnologiyasi - bu ba'zi bir ta'lim hodisasining ko'rsatilgan xususiyatlarini (bitiruvchilarning ma'lum fazilatlari, ta'lim mazmuni, pedagoglarning malakasini oshirish va boshqalar) olishni belgilovchi vositalar tizimini ta'limda maqsadli qo'llashdir. Zamonaviy ta'lim texnologiyalari, eng avvalo, har bir o'quvchi shaxsining ijodiy rivojlanishiga hissa qo'shadigan ijodiy ta'limga xizmat qilishi kerak.
Ta'lim texnologiyasi har qanday ta'lim jarayonlari (ta'lim tizimini boshqarish, ta'lim muassasasini rivojlantirish, pedagogik kadrlarni shakllantirish va boshqalar) bilan bog'liq harakatlar majmuini o'z ichiga oladi. Ta'lim texnologiyasi tuzilmasi maqsadni belgilash, monitoring va baholash kabi tarkibiy qismlarni o'z ichiga oladi, shu bilan birga asos bo'ladi .Zamonaviy tizim ta'lim axborot texnologiyalaridir. Shu bilan birga, ta’limdagi innovatsion texnologiyalar nafaqat axborot texnologiyalariga asoslangan ta’limni rivojlantirishni, balki tegishli axborot-ta’lim muhitini yaratishni ham talab qilishi zarur.
Yagona axborot-ta’lim muhiti deganda zamonaviy axborot-ta’lim texnologiyalariga asoslangan va internet muhitida ta’lim jarayonini o‘tkazish uchun barchani bir xil texnologik vositalar bilan ta’minlaydigan, odamlarning o‘zlari tomonidan yaratilgan, boshqariladigan psixologik-pedagogik tizim sifatida ta’riflash mumkin.
Yagona ta’lim axborot muhiti doirasida tashkiliy-pedagogik va axborot texnologiyalari bilan ta’minlangan innovatsion ta’lim tizimini shakllantirish va rivojlantirish amalga oshirilmoqda. Ushbu muhitda arxitektura va strukturaviy yechimlar yordamida ochiq tizimlarni yaratishda erishilgan harakatchanlik, barqarorlik, samaradorlik va boshqa ijobiy fazilatlarni ta'minlash uchun ma'lumot almashish uchun interfeyslar, formatlar va protokollar uchun ochiq standartlar taqdim etiladi.
Bugungi kunda ochiq va masofaviy ta’lim aholining turli qatlamlariga Internet tarmog‘idan foydalangan holda qo‘shimcha ta’lim olish imkoniyatini bermoqda. Ko'pgina Rossiya universitetlari kunduzgi ta'lim tizimida axborot va tarmoq texnologiyalaridan faol foydalanmoqda. Natijada, an’anaviy ta’lim tizimida zamonaviy ta’lim texnologiyalaridan samaraliroq foydalanish asta-sekin kunduzgi, sirtqi va masofaviy ta’lim o‘rtasidagi chegaraning xiralashishiga olib kelmoqda. Hozirgi bosqichda ta'lim maqsadlari va mazmunidagi global o'zgarishlar talabalarni postindustrial jamiyatda odamlarni hayot va mehnatga tayyorlashning sifat jihatidan yangi modelini ishlab chiqishga, ular uchun zarur bo'lgan mutlaqo yangi shaxsiy fazilatlar va ko'nikmalarni shakllantirishga qaratilgan. sharoitlar. Bularning barchasi mutaxassislarga yangi talablarni talab qiladi.