«Arxitektura va qurilish» fakulteti «muhandislik kommunikatsiyalari» kafedrasi

Jadavl №13

Sutkalik soatbay oqova suvni tozalash stansiyasiga uzatish grafigi. Jadval №13

Oqovalarning oqib kelish grafigini tuzish
Oqovalarni oqizish tarmoq va inshootlarini o‘lchamlarini aniqlash uchun kutiladigan sarflar haqida aniq ma’lumotlar bo‘lishi zarur.Ma’lumki aksariyat manbalardan oqovalar yil, kecha kunduz, xatto soat davomida o‘zgarib notekis hosil bo‘ladi. Minglab manbalarning oqovalarini yig‘ilib kelishini bashorat qilish texnik muammo hisoblanadi. Shu davrgacha hisoblash uslublarida bu masala manbalarda hosil bo‘ladigan sarflar movofiq soatlardagi sarflarni oddiy qushish yo‘li bilan hal qilinib kelmoqda.Amalda manbalar orasidagi masofalar uzoqlashgan sari xatolik ham oshib boradi.Uzoqda va yaqin joyda joylashgan manbalarning oqovalarini oqib kelish davri keskin farq qilishi mumkin. Shuning uchun bu masala. Ayniqsa yirik shaxarlar, orasi katta masofali mintaqaviy ob’ektlarning oqovalarini oqib kelish grafigi tuzilishi zarur.Bu nasos va tozalash stansiyalari, yirik kollektorlar uchun muhim ma’lumot hisoblanadi.Odatda bu hisob jadval holida bajariladi.Dastlab hisobli nuqtalar joyi tayinlanadi.Misob qilib nasos stansiyalari, kollektorlar qushilish joyi, tozalash inshooti olinishi mumkin.Oqovalarning oqib kelishiga sezilarli ta’sir etuvchi mintaqalar ajratiladi. Ya’ni oqib kelish muddati 2 soat va undan ortiq farq kiluvchi manbalar oqovalar oqib kelish davrini hisobga olgan holda qushma grafigi tuziladi.oqovalarni manbadan oqib kelish muddati:
T= l/3600 v, s;
Bu yerda l - manbadan hisobli nuqtagacha bo‘lgan masofa, m;
v - oqovalarni oqib kelish tezligi, m/sek.
Aniqlangan vaqt butun soatgacha yaxlitlanadi va manba oqovalari oqib kelish grafigi shu vaqtga suriladi.Masalan 10 km va 2 km masofa joylashgan manbalardan 1 m/sek tezlikda oqovalar oqib kelish vaqti 2,77≈ 3,0 va 0.55≈1,0 soatni tashkil qiladi.
Oqovalarni oqib kelish bosqichli grafigining absissa o‘qida vaqt, ordinata o‘qida esa soatbay sarf (kecha kunduz sarfiga nisbatan foizda) ko‘rsatiladi.