Atmosfera havosini zaharli gaz va changlardan tozalash usullari. Gidrosferani muhofaza qilish. Litosferani muhofaza qilish. Insonning xo

Reja: 
1. Atrof muhit holatiga ta‟sir etuvchi omillar. 
2. Atrof muhit holatining inson salomatligiga ta‟siri. 
3. Tabiatni muxofaza kilish aspektlari. 
4. Tabiatni muhofaza qilish qonunchiligi. 
5. Atrof-muhit monitoringi 
 
Tayanch 
iboralar: 
radioaktiv, 
ionlashtirish, 
aspekt, 
optimal, 
monitoring, bioekologik, geoekologik, biosfera. 
Atrof-muhitni ifloslanishi deb ekotizimga kiritilgan unga hos bo‗lmagan tirik 
yoki jonsiz komponentlarni kiritilishi va oqibatda yuz beradigan fizikaviy yoki 
strukturaviy o‗zgarishlar tushuniladi; ular natijasida moddalar aylanish va 
almashinish jarayonlari buziladi yoki uziladi hamda energiyaning ketishi kuzatiladi 
oqibatda mavjud ekotizim buziladi yoki uning mahsuldorligi kamayadi.
Avvalambor shuni ta‘kidlab o‗tish kerakki, borgan sari ifloslanishlarning 
yangi xillari va turlari paydo bo‗lmoqda.
Ifloslantiruvchi moddalarni ta‘sir hususiyatiga ko‗ra guruhlarga ajratish qabul 
qilingan: fizikaviy, kimyoviy, biologik. Ifloslantiruvchi moddalarning asosiy 
turlari klassifikatsiyasi 5.1-jadvalda keltirilgan. 
Ifloslantiruvchi moddalarni uning atrof muhitga yoki inson organizmga 
ta‘siriga ko‗ra qarab chiqish mumkin. 
5.1 Jadval
1. Fizikaviy ifloslanish 
Xili 
Ta‘sir etuvchi manba 
1. 
Radioaktiv 
elementlar 
(radionuklidlar) 
Barkaror 
(radioaktiv) 
izotoplar; 
radioaktiv chiqindilar 
2. Radiatsion nurlanish 
Ionlantiruvchi nurlanish 
3. Issiklikdan ifloslanish
Issiq, tutun gazlari, oqova suvlar, 
issiqlik energetikasi qurilmalari va 
jihozlari. 
4. Shovqindan ifloslanish va past 
chastotali tebranishlar 
Baland ovozli signallar; infratovush 
5. Elektromagnit ifloslanish 
Elektr uzatish liniyalari, yuqori quvvatli 
elektr 
qurilmalari, 
radioto‗lqin 
chiqaradigan turli qurilmalar (radio, 
televidenie)