Axborot tizimlari nazariy asoslari magistratura mutaxassisliklari uchun o
Download 2.13 Mb. Pdf ko'rish
|
Axborot tizimlari nazariy asoslari (T.Maxarov)
|
texnik, texnologik va uslubiy aspektlarni e‟tiborga olish zarur.
Metodologik aspekt. Bu yerda asosiy muammo zamonaviy axborot texnologiyalari darajasiga mos keluvchi ta‟lim jarayonining asosiy printsiplarini ishlab chiqish hisoblanadi. Bu bosqichda yangi texnologiyalar sun‟iy ravishda an‟anaviy ta‟lim formalariga tayanadi. Shu sababli, ta‟limning har bir darajasiga asosiy talablarni shakllantirish uchun yangi yondashuvlarni topish zarur. Masalan, to„g„ri yozishning an‟anaviy talablari kompyuter imkoniyatlari bilan hisoblashmaydi va insonga xos bo„lgan erinchoqlik bunday ko„nikmalarning shakllanishiga to„sqinlik qiladi. Shunday misolni o„qish uchun ham keltirish mumkin. Bunday an‟anani chizmachilik va boshqa fanlarda ko„rish mumkin. Texnik jarayonni to„xtatish mumkin emasligi sababli yangi ta‟lim standartlarini tanlash juda muhim. Iqtisodiy aspekt. Axborot jamiyatining iqtisodiy asosi axborot sanoatining yo„nalishlari hisoblanadi (kompyuter, telekommunikatsiya va boshqalar). Axborot, axborot-texnologik va telekommunikatsion bozorlarni globallashtirish, telekommunikatsiyalar bo„yicha «elektron savdo»ni tadbirkorlik vositasiga aylantirish, xalqaro axborot sanoatini yetakchilari yuzaga kelishiga asolangan xalqaro «axborot iqtisodiyoti» ning shakllanish jarayoni sodir bo„lmoqda. Texnik aspekt. Hozirgi kunda alohida axborot texnologiyalarini amalga oshiruvchi ko„plab sonli dasturiy va texnik ishlanmalar yaratilgan va tadbiq qilingan. Ammo, bunda bir-biriga mos bo„lmagan texnik va dasturiy vositalar asosida turli uslubiy yondashuvlardan foydalaniladi. Bu esa uslubning ko„paytirilishiga va axborot manbalari, kompyuter texnikasi bilan muloqot qilishga to„sqinlik qiladi. Bundan tashqari, maktab va oliy o„quv yurtlari darajasida axborotlashtirishga bo„lgan turlicha yondashuv bir o„quv darajasidan ikkinchi darajaga o„tishda o„quvchilarga katta qiyinchiliklar tug„dirmoqda. O„quv vaqtining bir qismi zamonaviy kompyuter texnologiyalari asoslarini o„zlashtirishga sarf qilinmoqda. Shu sababli, regional va umumrespublika ta‟limida konseptual, metodologik va texnologik negizda yagona axborot sohasini www.ziyouz.com kutubxonasi 74 shakllantirish doirasida o„quv jarayonining barcha ishtirokchilari harakatlarini birlashtirish zarur. Bu rejaning yangiliklaridan biri kompyuterlashtirish barcha tashkil etuvchilari va ta‟minot turlari bilan axborotlashtirish modelini ishlab chiqish hisoblanadi. Ta‟limda axborot tizimlarining ilmiy-texnik darajasi amaliy axborot tizimlariga qo„yiladigan talablarga mos keladi. Muammo metodologik savollarni qayta ishlashning yetarli darajada emasligidir. Texnologik aspekt. Axborot jamiyatining texnologik asosi telekommunikatsiya va axborot tizimlari hisoblanadi. Ular iqtisodiy o„sishni yuzaga keltiradi, jamiyatda katta hajmli axborot va bilimlarga erkin murojaat qilish uchun sharoit yaratadi, sotsial-iqtisodiy almashinuvlarga va axborot jamiyatining shakllanishiga olib keladi. Uslubiy aspekt. Zamonaviy axborot tizimlarining asosiy ustunliklari (ko„rgazmalilik, axborotlarni ifodalashning aralash formalari – ma‟lumotlar, grafik tasvirlar, stereoovoz, animatsiya, katta hajmli axborotlarga ishlov berish va saqlash, xalqaro axborot manbalariga kirish) ta‟lim jarayonini qo„llashning asosi bo„lishi lozim. Ta‟lim jarayonida axborot manbalarining samaradorligiga ta‟sir ko„rsatuvchi asosiy omillar quyidagilardan iborat: Download 2.13 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|