Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi
Çoxdərəcəli indikatorun interfeysi
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
2014-2730 (2)
|
10.4. Çoxdərəcəli indikatorun interfeysi
Texnoloji prosesin vəziyyətinə MP sistemi ilə idarə olunan nəzarəti yeddi seqmentli işıq diodları indikatorları, matris və maye kristallı indikatorlar, indikator lampaları bazasında qurulan rəqəm displeylərində həyata keçirilir. 197 Yeddi seqmentli işıq diodlarına malik indikatorlar daha geniş yayılmışlar, çünki bu indikatorlar MK-nın çıxış qurğusu ilə daha sadə sxemlə razılaşdırıla bilirlər. MK-larda iki cür rəqəm displeylərindən: statik və dinamik displeylərdən istifadə olunur. Statik displeylərin interfeysi proqramlaşdırılan paralel adapterin (PPA) əsasında qurulur, onun çıxış kanallarına rəqəm kodunun deşifratoru və yeddi seqmentli indikator qoşulur. İndikatorların sayı displeyin onluq dərəcələrinin sayı ilə təyin olunur. Bir onluq rəqəmi işıqlandırmaq üçün PPA kanalının dörd dərəcəsi tələb olunur. PPA-nın 8-dərəcəli kanalı iki onluq rəqəmi ekrana çıxarmağı təmin edir. Rəqəm məlumatlarının ekrana çıxarılması MP-nin akkumulyatoru vasitəsi ilə PPA kanalının registrinin ünvanına görə OUT əmri ilə həyata keçirilir. Proqram vasitələri ilə çıxarılan hər bir rəqəm 4-dərəcəli ikilik-onluq rəqəmə çevrildikdən sonra deşifrator onluq rəqəmlərin yeddi seqmentinin düzgün işıqlanmasını təmin edir. Kodların çevrilməsi prosedurası adətən xüsusi altproqramla yerinə yetirilir. Statik interfeysin çatışmayan cəhəti çoxlu sayda deşifratorlardan istifadə olunmasıdır. İşarələyici (skanedici) tipli interfeyslərdə bir deşifratordan istifadə etmək kifayətdir. Deşifrator bütün indikatorlara eyni zamanda qoşulur. İndikatorlar isə deşifratora idarə sxeminin köməyi ilə növbə ilə qoşulurlar. Bu tip displeyin ümumiləşdirilmiş sxemi şəkil 10.8-də göstərilmişdir. Yeddi seqmentli kodun deşifratoru HG1-HG4 indikatorlarının hamısına eyni zamanda qoşulmuş olur. Onun girişinə növbə ilə “0” rejimində işləyən paralel interfeysin KA və KB kanallarından çıxarılan tetradalardan biri kommutasiya olunur. Kommutasiya M1-M4 multipleksorları ilə həyata keçirilir. Multupleksorlar CT1 sayğacının çıxışındakı ikilik kodla idarə olunur. Belə ki, ikilik kodun hər bir kombinasiyasına uyğun deşifratorun girişinə PPA kanallarının A0-A3, A4-A7, B0-B3 və ya B4-B7 tetradalarından biri qoşulur. İkilik kod eyni zamanda sayğacın çıxışından ikinci deşifratorun girişinə verilir. Bu deşifrator koddan asılı olaraq VT1-VT4 tranzistor açarları vasitəsi ilə indikatorlardan birini qoşur. Beləliklə, ikilik kodun hər bir kombinasiyası indikatorlardan birinə və xaric edilən ədədin bir tetradasına uyğun gəlir. Generator indikatorların və çıxarılan məlumatın qoşulma sürətini təyin edir. Onun tezliyinin 50 Hs qiymətində indikatorlardakı təsvir dayanıqlı olur. Kommutasiya funksiyasını MP-yə tapşırmaqla bu interfeysin aparat hissəsini kəskin azaltmaq olar. Proqram-aparat interfeysin strukturu şəkil 10.9- da göstərilmişdir. Bu interfeysin strukturunda yeddi seqmentli kodun deşifratoru tamamilə aradan götürülüb, xaric edilən ədədin tetradalarının multipleksorlarının, indikatorların işarə-yeri deşifratorunun və sayğacın funksiyaları MP-yə verilir və proqram vasitələri ilə yerinə yetirilir. 198 Şək.10.8. İşarələyici (skanedici) tipli interfeyslərdə Şək.10.9. Proqram-aparat interfeysin strukturu İşarə-yerin kommutasiyası K1-K4 tranzistor açarları vasitəsi ilə PPA-nın KC kanalının C0-C3 dərəcələri ilə, seqmentlərin kommutasiyası isə PPA-nın KB kanalının B0-B6 dərəcələri ilə yerinə yetirilir. HG1-HG4 indikatorlarının eyni seqmentləri K a – K g tranzistor açarlarının biri ilə birləşən ümumi şinlə əlaqələnib. Bir onluq rəqəmi müəyyən işarə yerinə çıxarmaq üçün KC kanalının C0-C3 dərəcələrində indikatorun ünvanını göstərmək, B0-B6 dərəcələrinə isə lazım olan (indisiruemıy) rəqəmin yeddi seqmentli kodunu çıxarmaq lazımdır. İnterfeysin proqram hissəsində indikatorların kommutasiyası ilə yanaşı çıxarılan rəqəmin ikilik kodunun indikatorun yeddi seqmentli koduna çevrilməsini də nəzərə almaq lazımdır. Əks halda aparat hissəsində bu məqsədlə 199 bir deşifrator nəzərə almaq lazım gələrdi. Proqram-aparat interfeysinin proqram modulu altproqram şəklində tərtib olunur. Bu alt-proqram, informasiyanın emalının çıxarılması (oxunması) lazım olan nəticələrini MK-nın OYQ –nun yuvalarında ardıcıl olaraq yerləşdirildikdən sonra, idarə olunmağa ötürülür. İnformasiyanın rəqəm indikatoruna çıxarılması alqoritmi şəkil 10.10-da göstərilmişdir. Şək.10.10.İnformasiyanın rəqəm indikatoruna çıxarılması alqoritmi Zaman gecikmələri altproqramı informasiya çıxarılmasının bir tsiklində hər bir rəqəmin indikasiya müddətini idarə etmək üçün istifadə edilir. DYQ-də saxlanılan bütün rəqəmlərin növbə ilə indikasiyaya çıxarılması başa çatdıqdan sonra tsikl yenidən başlayır. Tsikl çıxarma altproqramının giriş parametrlərində göstərildiyi sayda təkrarlanır. Bu interfeysin yerinə yetirilməsi üçün proqramlaşdırıla bilən xüsusi KP580BB79 BİS kontrolerindən istifadə etmək olar. |
