ÊBÊ: 84(5O‘)6 t 98 To‘xtaboyev, Õudoyberdi
Download 1.64 Mb. Pdf ko'rish
|
@KUTUBXONA UZ 1 Qiz bolaga tosh otmang
|
mushtlab-musht lab yig‘laydi).
INOYAT (yig‘idan to‘xtab, qizini yupatishga tushadi): — Onaginam, shiringinam, yarangni chakki tirnadim, o‘zi shunaqa bo‘larkan. Omad bilan baxt qo‘shaloq kelmas ekan. Õudoga shukr, omading kelib turibdi. Iloyo baxting ham charaqlab ochilsin. ÕURSHIDÀ (hali yig‘idan to‘xtagani yo‘q): — Àya- jonim, o‘zimning ham o‘ylaganim nuqul shu. Êecha- lari uyqum qochib ketadi. Singlimni uzatib, o‘zim dunyodan toq o‘tsam-chi, deb o‘ylab ketaman. Lekin shunday deb o‘ylashim bilan ichimdan boshqa bir ovoz keladi. Yo‘q, sen ham barno bir yigitni tanlash- ing, ko‘ksiga erkalanib boshingni qo‘yishing, ertalab turishiga quymoqmi, shirguruchmi pishirib, birga- lashib nonushta qilishing kerak, degan sirli ovoz keladi. Àyajon, men negadir homilador ayollarning ko‘chadan bosaymi-bosmaymi deya salanglab o‘tishini yaxshi ko‘raman. Êeyin-chi, ishonsangiz, sigirlarim yangi tug‘adi-ku, buzoqchasi ko‘zini ochar-ochmas onasining yelinini turtib-turtib emadi-ku, ana shu manzarani tomosha qilishni yaxshi ko‘raman. Voy, biram maza, biram rohat, ham onasi huzurda, ham bolasi. Êeyin... Àyajon, yana o‘ylanib ketaman. Bitta tengimni men ham toparman. Õo‘sh, unda ferma nima bo‘ladi, singillarim yosh, siz yarim jon bo‘lib qolgan- siz... Nega mening o‘rnimga o‘g‘il tug‘magansiz, nega? (Yana ikkovlari yig‘lashga tushadi, yana bir-birlarini silab-siypalab yupatmoqchi bo‘lishadi) Yana kimlardan sovchi kelyapti? 235 INOYAT: — Shokalon raisnikidan kelishganini aytu- vdim. Bugun yana kelishdi. ÕURSHIDÀ: — Nima dedingiz? INOYAT: — Yana o‘sha javob, avval yigit qizim bilan gaplashsin, dedim. ÕURSHIDÀ: — Yana kimdan keldi? INOYAT: — Bugungisi Yaypandan. Yigitning otasi qushxonaning direktori ekan (kuladi). Qizingizni kelin qilsak, buqalaringizni bizning qushxonamizda so‘yib, bemalol sotaverasizlar, dedi. Ona-bola ikkovlari kulishadi. ÕURSHIDÀ: — Rosa kim oshdi savdosi avjiga chiqa- rkan-da, ayajon. INOYAT: — Shunaqaga o‘xshaydi, qizim. ÕURSHIDÀ: — Àyajon, o‘zingizning ko‘nglingiz qaysi biriga chopayapti? INOYAT: — E, qizim, ko‘nglimga quloq solsam, seni asli men Àkmaljon Qorining o‘g‘li Sharifjonga bergim bor. Àzonni juda yoqimli ovoz bilan aytadi-da (ona-bola kulishadi). Endi qizim, zamon senga boqmasa, sen zamonga boq, deydilar. Shuncha katta ishni bosh- lab qo‘ydik. Endi katta, boobro‘ qudalar ham kerak. Shokalon raisning o‘g‘li Shoumar yaxshigina yigit, bir pochchasi hokim muovini, bir pochchasi bankda bosh hisobchi, opasi maktab direktori, jon qizim, so‘nggi paytlarda ko‘proq yakkalanib qolyapmiz, kimlargadir suyanmasak bo‘lmaydiganga o‘xshab qolyapti. Shou- mar yoqimtoygina, dilbargina. ÕURSHIDÀ: — Dilbargina bo‘lmay o‘lsin, mijg‘ovlig- ini aytmaysizmi! Jinim suymaydi uni. Onasini em- moqchi bo‘lgan buzoqchaday orqamdan ergash gani ergashgan. INOYAT: — Unaqa dema, kichkina odamlarning farzandi emas-a, agar yo‘q desak, bu qishloqda ya- shashni ham bir o‘ylab ko‘rgin. 236 ÕURSHIDÀ: — Mayda gap, xotinchalish u, faqat qoshiga o‘sma qo‘ymaydi, xolos. INOYAT: — Qizginam! ÕURSHIDÀ: — Bas qiling, bas (Onasining ko‘ksiga boshini qo‘yib uzoq yig‘laydi). Nega meni o‘g‘il qilib tug‘madingiz, nega? INOYAT: — Bo‘lmasa, ko‘nglingdagini ayt, ammang kelguncha kelishib olaylik. ÕURSHIDÀ: — Êo‘ngil qo‘yganim bor, albatta. Mana bu yerimga o‘rnashib olgan u. Tushimda ham o‘sha, o‘ngimda ham o‘sha, kitob o‘qisam, kino ko‘rsam ham o‘sha (o‘rnidan turib yer tepinadi). Maktabni bitirayot- ganimda pul bergan ham o‘sha, dadajonim o‘tganda bel bog‘lab, xuddi o‘g‘lidek yig‘lab turgan ham o‘sha, molxonani suv bosganda tepasini yopishga qarashgan ham o‘sha, deputatlikka nomzodim qo‘yilganida men uchun yonib-ku yib olishgan ham o‘sha, o‘sha, o‘sha. Mana bu yerimda o‘t yoqqan u, har ko‘rganimda bu o‘t yonib, butun borlig‘imni, butun vujudimni lovillatib kuydiradi. INOYAT: — Õudoga shukr, uni sevarkansan. ÕURSHIDÀ: — Àyajon, u ham meni sevadi. INOYAT: — Nega sovchi qo‘ymaydi, bo‘lmasa? ÕURSHIDÀ: — Ikki-uch bor tortinibroq yonimga kelgan. Men ahmoq uning ko‘ksidan itarganman. Ày- ajon, hatto bir marta tarsaki ham urganman. INOYAT (hushyor tortib): — Sho‘xlik qilmoqchimidi? ÕURSHIDÀ: — O‘pmoqchi edi, shekilli. INOYAT: — Õudoga shukr, qalbingda katta mu- habbat bor ekan. Muhabbat pokiza qalblargagina mehmon bo‘ladi. Bunaqa baxt hammaga ham nasib bo‘lavermaydi. Yig‘lama, kel, bag‘rimga bosay... Ham- ma seni shafqatsiz, diydasi qattiq deb yurardi. Bunaqa yig‘laydigan odatlaring ham bor ekan. Lekin qizginam, begonalar oldida hech yig‘lamagin. ÕURSHIDÀ: — Àyajon, yuragim to‘lib ketgan edi-da. |
