B. Abidov, О. G‘. Azimov, U. А. Ziyamuhamedova neft-gaz sintezi asoslari

Etilenni to‘g‘ridan to‘g‘ri gidratatsiya qilib etil spirti olish texnologiyasi



10-chizmada etilenni to‘g‘ridan to‘g‘ri gidrotatsiya qilib, etil spirti ishlab chiqarish prinsipial texnologik sxemasi keltirilgan.

10-chizma. Etilenni to‘g‘ridan to‘g‘ri gidratatsiyalab, etil spirti ishlab
chiqarish prinsipial texnologik sxemasi.

Gazni ajratish sexidan kelayotgan etilen 70 atmosfera bosimi os- tigacha siqiladi, sirkulatsion gaz bilan aralashtirilib va bug‘ konden- sati bilan birga 1,2-issiqlik almashtirgichga yuboriladi. Neytralla- nish mahsulotlari issiqligi hisobiga aralashma 200°C gacha isiydi. Keyin bug‘-gaz aralashmasi 3-pechda 280-290°C gacha isitiladi va 4-gidratatorga keladi. Bunda u katalizator qavati orqali yuqoridan pastga tomon o‘tadi. Gidratatordan chiqishda bug‘-gaz aralashmasi (olib ketilgan H₃P0₄, spirt, etilen, suv) NaOH bilan neytrallanadi,

Natriy tuzlari 5-tuz ajratkichda ajratiladi, bug‘-gaz aralashmasi esa 1,2-issiqlik almashtirgichda sovitilgandan so‘ng 6-yuqori bosim se- paratoriga yo‘naltiriladi, 5-6 atmosfera bosimi ostigacha drossella- nadi va 8-quyi bosim separatoriga yuboriladi.

Gaz aralashmasi yuqori bosim separatoridan spirtni suv bilan yu- vib tashlash uchun 7-skrubberga keladi, so‘ng siqiladi va jarayonga qaytariladi. 7-skrubberdan bosimni 5-6 atmosfera bosimi ostigacha tushirish hisobiga erigan etilenni ajratish uchun spirtli kondensat 8-quyi bosim separatoriga boradi. Etilen siqish uchun yuboriladi va jarayonga qaytariladi yoki gazni ajratish sexiga jo‘natiladi. Suvli spirt esa rektifikatsiyaga yo‘naltiriladi.

91

Asosiy apparatlar:

1. Gidratator. Ichi bo‘sh, butun quyilgan apparat, d_tashqi=1400 mm, d_ichki=1260 mm, futerovkasl mlsdan. Katalizator qatlamlnlng baland- llgl 7 m plyus 1 m yoyuvchlnlkl.

   
   

1t absolut splrt uchun katallzator sarfi - 5,25 kg.

To‘g‘rldan to‘g‘rl gldratatslya usull o‘ta lstlqbolll, unlng ke- ylngl mukammanashtlrlllshl eng ko‘proq faol katallzatorlarnl tan- lab ollsh bllan va suyuq fazada gldratatslya jarayonlnl ollb borlsh yo‘llarlnl qldlrlb toplsh bllan bog‘llqdlr; shu bllan blrga jarayon ha- roratlnl pasaytlrlsh va etllen konverslyaslnl oshlrlsh mumkln bo‘ladl. To‘g‘rldan to‘g‘rl gldratatslya usull katta quvvatll qurllmalar yara- tlsh lmkonlnl beradl.

To‘g‘rldan to‘g‘rl gldratatslya jarayonlnlng kamchlllgl - kata- llzatoml tez-tez almashtlrlllsh va qlmmatroq konsentrlangan etllen frakslyaslnl lshlatlllshl bo‘ladl. Shu sababll sanoatda lkkl usul mavjud. AQSHda olefinlarnl gldratatslya qlllshda sulfat klslota usull lshlatlladl. Hamdo‘stllk mamlakatlarlda to‘g‘rldan-to‘g‘rl gldratatslya yo‘ll bllan etll splrtl, sulfat klslota usull bllan esa lzopropll splrtl ollnadl.

2.