B. G. Pürliýew, E. G. Rahmanowa, M. B. Meläýewa TÜrkmenistanyň ykdysadyýeti

§2. şertler we aýratynlyklar
Islendik ýurduň bazar ykdysadyýetini döretmek we ony işletmek, 
esasan, şu aşakdaky şertleriň kömegi bilen üpjün edilýär:
• gymmat kanunyny we haryt-pul gatnaşyklaryny peýdalanmak;
• demokratiýany we aýanlygy yzygiderli giňeltmek;
• eýeçiligiň dürli görnüşlerini ösdürmek;
• önümçilik birleşiginiň görnüşini doly ykrar etmek;
• adamy ykdysady we durmuş taýdan goramak;
• köpçüligiň bähbitlerini aramak we höweslendirmek;
• şahsyýetiň hukuklaryny we azatlyklaryny kepillendirmek;
• her kimiň ukybyna görä, her kimiň zähmetine görä diýen ýörel­
gäni ornaşdyrmak;
• jemgyýetçilik durmuşyna köpçüligiň demokratik esasda gatnaş­
magyny üpjün etmek;
• öndürijiler bilen sarp edijileriň arasynda göni we gytaklaýyn 
gatnaşyklary ornaşdyrmak;
• öndüriji güýçleri ösdürmegiň ýokary derejesini gazanmak;
• döwlet we jemgyýetçilik işlerini dolandyrmaga köpçüligi işeň­
ňir gatnaşdyrmak.
Jemgyýetiň bazar ykdysadyýetini döretmegiň we ösdürmegiň şert­
leri dürli ýollar bilen üpjün edilýär, bu şertler dürli görnüşlerde ýüze 
çykyp, wagt taýdan bir meňzeş bolmadyk çäklerde amala aşyrylýar, bu 
bolsa dürli ýurtlaryň we halklaryň durmuş-ykdysady, syýasy, medeni 
ösüşiniň taryhy taýdan emele gelen aýratynlyklary bilen iňňän ýakyn­
dan baglanyşyklydyr. Şoňa görä-de, Türkmenistanyň bazar ykdysady­
ýetine geçýän mahalynda ýerli şertleri we milli aýratynlyklary nazarda 
tutmak zerurdyr, çünki, her bir halkyň taryhy däpleri, milli aýratyn­
lyklary, ykdysady gurluşynyň aýratynlyklary hem bardyr. Munuň özi 
Türkmenistana hem degişlidir. Biziň bazar hojalygy meselesinde öz 
nusgamyzyň bolmagy gerek. Munuň özi öňdebaryjy we ösen ýurtlarda­
ky ýaly, entek şeýle bir netijeli bolmasa-da, ilatyň galapyn bölegi üçin 
düşnükli we oňa ýakyn bolan nusgamyzyň, özem halkyň pelsepesine 
laýyk gelýän nusgamyzyň bolmagy gerek diýildigidir.
Ýurdumyzda türkmen halkynyň döwletliligi berkidilmelidir, 
jem gyýetiň syýasy ulgamy yzygiderli kämilleşdirilmelidir, milli ba­

---

137
zar gatnaşyklaryna geçiş döwründe ykdysadyýetimiz durnuklaşdyryl­
malydyr, şonuň ýaly-da, önümçiligiň düzümi we dolandyryşyň gura­
lyşy düýpgöter üýtgedilmelidir, hökmürowanlyk ýeňlip geçilmelidir, 
çig malyň eksport edilişi üýtgedilmelidir, birinji nobatda, önümçilik 
serişdelerini öndürýän pudaklarda bazar ykdysadyýetine geçilmelidir.