B. S. Isomov, L. N. Jiyanov

8.6. Forfeyting-uning mazmuni va amalga oshirish tartibi
Forfeyting - bu tashqi savdo operatsiyalarida qo'llaniladigan kredit operatsiyalarining bir turi. Ushbu moliyaviy operatsiyaning mohiyati eksport-import aloqalari jarayonida yuzaga keladigan majburiyatlarni olishdir. Forfeyting tijorat kreditini bank kreditiga aylantirishning bir turi hisoblanadi.
Forfeyting sxemasi.

IMPORTYOR

EXPORTYOR

FOREYTER

Forfeiting mexanizmi quyidagicha ishlaydi.

Import qiluvchi (xaridor) xorijlik kontragent – ​​eksportchi (sotuvchi) bilan muayyan tovarlarni yetkazib berish bo‘yicha savdo bitimi tuzadi. Tadbirkorlik amaliyotida bunday operatsiyalar ex post to'lanadi. Ya'ni, bo'lib-bo'lib to'lash bo'yicha shartnoma mavjud bo'lib, bu sotuvchi uchun foydasiz.
Eksport shartnomalari bo‘yicha debitorlik qarzlari ko‘chki hisobi yoki bank kafolati bilan ta’minlanishi mumkin. Bundan tashqari, agent-forfeyter (investor yoki bank muassasasi) import qiluvchining moliyaviy majburiyatlarini sotuvchidan (eksport qiluvchidan) tovar qiymatini to'liq qoplagan holda qoplaydi. Binobarin, xaridorning veksel yoki boshqa qarz vositasi unga o'tadi.
Natijada, kreditorning huquqlari forfeyterga o'tadi va xaridor-importer qo'shimcha komissiya to'lash orqali o'z qarzlarini asta-sekin hal qiladi.
Operatsiyaning afzalliklari. Sotuvchi uchun: imkon qadar tezroq o'z tovarlari uchun to'liq to'lovni olish imkoniyati. Bitta shart - shartnoma bo'yicha o'z majburiyatlarini to'liq bajarish. Eksport qiluvchi import qiluvchining kredit qobiliyatini tekshirishi shart emas. Forfeyting eksportchini veksel sotilgandan keyin javobgarlikdan ozod qiladi.
Xaridor uchun:
1) Agar hozirda uning naqd puli bo'lmasa ham, kerakli mahsulotni sotib olish imkoniyati.
2) Forfeyting - garovsiz kredit olish imkoniyati.
3) Forfeyting operatsiyalari bank kreditlaridan farqli ravishda maxfiy hisoblanadi.
4) to'lovlarning belgilangan foiz stavkasi, kredit bo'yicha foiz stavkasidan past;
5) Qarzni boshqarish bo'yicha xarajatlar forfeitor kompaniya tomonidan qoplanadi;
6) Valyuta risklarini minimallashtirish. Qarzni to'lash stavkasi forfeyter tomonidan bir marta belgilanadi va valyuta kursining o'zgarishiga bog'liq emas.