IDIOMATIKA Biror tilning idiomalari majmui.
IYEROGLIFIK YOZUV – ayn. Ideografik yozuv.
IYEROGLIFLAR (yun. hierogliepighol – muqaddas yozuvlar) Butun bir soʻz, boʻgin yoki tovushni ifodalash uchun xizmat qiladigan grafik ifodalar.
IFODA JIHATI Muayyan lingvistik birlikning ifoda tomoni, ya’ni til (nutq) birligining tashqi tomoni (ifodalovchisi).
IFODA PLANI – q. Ifoda jihati.
IFODA Tilga xos qonunlar asosida shakllangan (ogʻzaki yoki yozma koʻrinishdagi) har qanday nutq birligi.
IFODALANUVCHI (ifoda mazmuni) Til (nutq) birligining ichki tomoni. Masalan, soʻzdagi ifodalanuvchi – uning lugʻaviy ma’nosi. Gapdagi ifodalanuvchi – uning mazmuni.
IFODALOVCHI (ifoda shakli). Til birligining tashqi shakliy tomoni. Masalan, soʻzdagi ifodalovchi – uning tovush qobigʻi. Gapdagi ifodalovchi – gapga xos model va sxemalarning muayyan voqelanishi va h.
IJROCHI MA’NOSI Yasama soʻzlarda ifodalanadigan harakatning bajaruvchisi ma’nosi. Masalan, payvandchi, uysoz, kabobpaz soʻzlarida ijrochi ma’nosi -chi, -soz, -paz qo‘shimchalari yordamida voqelanadi.
IJTIMOIY DIALEKT Muayyan ijtimoiy guruh kishilari foydalanadigan dialekt.
IKKI NUQTA Ustma ust qoʻniladigai nuqta bilan ifodalanadigan tinish belgisi (:) boʻlib, asosan quyidagi hollarda qoʻyiladi: 1) uyushiq boʻlaklar oldidan qoʻllangan umumlashtiruvchi boʻlakdan soʻng: Bog‘ning turli joylarida har xil mevali daraxtlar: nok, o‘rik, behi, jiyda va hokazo anchagina. (Oybek); 2) bogʻlovchisiz qoʻshma gap tarkibidagi gaplarni ajratishni koʻrsatish uchun: Ayniqsa, qorako‘l qo‘zilari nozik bo‘ladi: zax yerga yotdi deguncha, o‘pkasiga bag‘riqurt tushib, o‘lib ketadi. (S. Anorboyev); 3) koʻchirma gapdan oldin qoʻllangan muallif gapidan soʻng: Yormat Yo‘lchiga buyurdi: “Hov yigit, kechagi chopiqni bitirib qo‘ying!” (Oybek)
Do'stlaringiz bilan baham: |