B. S. Jamilova f. S. Safarov ona tili va bolalar adabiyoti fanidan ilmiy termin va tushunchalar

MAVHUM OT Mavhum tushunchani ifodalovchi ot: yoshlik, burch, ko‘ngil, ong, vijdon, sevinch, baxt.
MAXSUS LEKSIKA Mehnat faoliyatining turli sohalariga oid narsa-hodisalarni nomlovchi soʻzlar. Termin va kasb-hunarga oid soʻzlar maxsus leksikaga kiradi.
MAXSUS LUGʻAT Ma’lum sohaga, ma’lum qatlamga oid soʻzlardan iborat boʻlgan lugʻat. Bunday lugʻatlarning nomida qay jihatdan chega­ralan­ganlikni yoki qaysi qatlamga oidlikni koʻrsatuvchi soʻzlar boʻladi. Masalan, “Fizika terminlari lugʻati”, “Dialektologik lugʻat”, “Frazeologik lugʻat” va b.
MAYL KATEGORIYASI Harakatning voqelikka munosabatini soʻz­lovchi nuq­tayi nazaridan belgilaydigan grammatik kategoriya. O‘zbek tilida maylning quyidagi turlari bor: 1) buyruq-istak mayli; 2) shart mayli ; 3) xabar mayli.
MAZMUN JIHATI Muayyan lingvistik birlikning ma’no tomoni, ya’ni til (nutq) birligiping ichki (mazmun) tomoni (ifodalanuvchi).
MAZMUN PLANI – q. Mazmui jihati.
ME’YOR Til birliklarini u yoki bu koʻrinishida jamiyat tomonidan aniqlangan, belgilangan ishlatilish imkoniyat va qonuniyatlari. Q. Adabiy me’yor. Leksik me’­yor. Morfologik me’yor. Sintaktik me’yor. Orfoepik me’yor. Fonetik me’yor. Soʻz yasalish me’yori.
METONIMIYA (yun. metonomia – qayta nomlash) Bir predmet, belgi, harakat nomini oʻzaro tashqi yoki ichki bogʻliqlik asosida boshqa predmet, belgi yoki harakatga nisbatan qoʻllash; shunday qoʻllash asosida bir predmet, harakat, belgi nominiyag boshqa predmet, harakat yoki belgiga koʻchishi. Metonimiya soʻzning yangi ma’nolari hosil boʻlishida muhim rol oʻynaydi. Masalan, kulgi soʻzining “mazax”, “masxara” ma’nosi, choy so‘zining “ovqat” ma’nosi (Ertalab choy ichuv­dim.) metonimiya asosida hosil boʻlgan ma’nolardir.
METATEZA (yun. metathesis – oʻrin almashtirish) Soʻzdagi tovush­larning oʻrin almashinuvi. Masalan, h – v: ahvol – avhol, p – r: tuproq – turpoq, r – g: o‘rganmoq – o‘granmoq, g‘ – r: to‘g‘ramoq – to‘rg‘amoq, n – m: aylanmoq – aynalmoq.
METAFORA (yun. metaphora – koʻchirish) Bir predmetning boshqa pred­­metga biror tomondan oʻxshashligini e’tiborga olib koʻchirish. Meta­fora soʻzning yangi ma’­no­lari hosil poʻlpshnda qatnashadigan omillardan biridir. Masalan, qanot, kosa arafa soʻzlarinnpg, samolyot qanoti, tarvuz­ning kosasi, bayram arafasi birik­ma­laridagi ma’nosi metafora asosida hosil boʻlgan.
MIMEMA – q. Taqlid soʻz.
MIQDOR SON Mavjuotning miqdorini bildiruvchi son. O‘zbek tilida miq­dor son olti turga boʻlinadi: 1) sanoq son (q.); 2) dona son (q.); 3) chama son (q.); 4) jam­­­­­­­­lovchi son (q.); 5) taqsim son (q.); 6) kasr son (q.).