B. S. Jamilova f. S. Safarov ona tili va bolalar adabiyoti fanidan ilmiy termin va tushunchalar


Download 387.41 Kb.
bet95/194
Sana13.01.2023
Hajmi387.41 Kb.
#1092258
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   194
Bog'liq
O`QUV LUG`ATI

SIRGʻALUVCHI UNDOSHLAR Nutq a’zolari bir-biriga yaqinlashib, havo oqimi shu tor oraliqdai sirg‘alib chiqishi natijasida hosil boʻladigan undoshlar. Masalan, v, f, z, s, j, sh, x undoshlari.
SISTEMA (yun. systema – bir butunlik, qismlardan tuzilgan narsa) – q. Tizim.
SITUATSIYA (fran. situatsion – vaziyat, sharoit, holat) Nutq akti yuz berayot­ganda unga ta’sir koʻrsatuvchi sharoit.
SINTAGMATIK GRAMMATIKA Soʻz, soʻz birikmasi, gaplarni sin­tag­matik planda, nutq unsurlari sifatida oʻrganuvchi grammatika.
SODDA QO‘SHIMCHA Qismlarga boʻlinmaydigan qo‘shimcha: -chi, (ishchi), -la (ishla), -li (aqlli) kabi.
SODDA ANIQLOVCHI Birgina mustaqil soʻzdan iborat boʻlgan aniq­lovchi, shuningdek, turgʻun soʻz birikmasi bilan ifodalangan aniqlovchi: keng dala, choy­ning ta’mi, qo‘y og‘zidan cho‘p olmagan bola.
SODDA BO‘LAK Birgina lugʻaviy birlik (mustaqil soʻz yoki turgʻun soʻz birikmasi) bilan ifodalangan boʻlak: Kitobni o‘qidim.(sodda kesim) Toychoq kishnadi. (sodda ega) Ukamga berdim. (sodda to‘ldiruvchi) Kecha keldi.(sodda hol) Qizil gul (sodda aniqlovchi) Tuzilish jihatidan sodda boʻlish gap boʻlaklarining barchasiga xos.
SODDA FE’L KESIM Tarkibida birgina mustaqil fe’l boʻlgan kesim: O‘r­mon yoqalab to‘rt soat yurdik. (T. Rustamov)
SODDA HOL Birgina mustaqil soʻz bilan ifodalangan hol: O‘rikzorda qizil ko‘ylakli bir ayol ko‘rindi. (P. Tursun)
SODDA KESIM Birgina mustaqil soʻz bilan ifodalangan kesim: Murod quyosh yoyilganda turdi. (T. Ashurov) Bir soatlik tafakkur bir yillik toatdan afzal. (Oybek)

Download 387.41 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   194




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling