Bank ishi va audit

180 dan ortiq davlat tan oldi, ularning 100 dan ortig„i bilan diplomatik, siyosiy, 
iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy va madaniy aloqalar o„rnatildi. Toshkentda AQSh, 
Turkiya, Germaniya, Fransiya, Buyuk Britaniya, Xitoy, Hindiston, Pokiston va 
boshqa 
rivojlangan 
mamlakatlarning 
elchixonalari 
ochildi. 
Shuningdek, 
O„zbekistonda 88 ta xorijiy mamlakatlar va xalqaro tashkilotlarning, 24 ta 
hukumatlararo va 13 ta nohukumat tashkilotlarning vakolatxonalari faoliyat 
ko„rsatmoqda. O„z navbatida O„zbekistonning elchilari dunyodagi 20 dan ortiq 
yirik davlatlarda faoliyat ko„rsatib turibdi.
1992-yil 2-martda O„zbekiston xalqaro munosabatlarning to„la huquqli 
sub‟ekti sifatida Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a‟zo bo„lib dunyo 
miqyosida tan olindi. Bu voqea Respublikaning mustaqil davlat sifatida xalqaro 
hamjamiyatda munosib o„rin olishda ham katta ahamiyatga ega bo„ldi. 1993-yil 
fevral oyiga kelib Toshkentda BMT vakolatxonasi ochildi. Xolid Malik BMTning 
O„zbekistondagi vakili etib saylandi.
O„zbekiston BMTning to„laqonli a‟zosi sifatida Birlashgan Millatlar 
Tashkilotining yig„ilishlarida ishtirok etishi bilan o„zining xalqaro hamjamiyatga 
kirish jarayonini davom yettirdi. O„zbekiston rahbariyatining dunyodagi global 
muammolarga jahon miqyosida e‟tiborini qaratishi O„zbekistonning tashqi 
siyosatda tutgan aniq o„rnini belgilab berdi. Chunonchi, 1993-yil Birlashgan 
Millatlar 
Tashkiloti 
Bosh 
Assambleyasining 
48-sessiyasidagi 
ma‟ruzasida 
O„zbekiston birinchi Prezidenti I.A.Karimovning ilgari surgan birinchi xalqaro 
tashabbusi O„zbekistonning xalqaro miqyosdagi bir qator aniq takliflarni tashladi. 
Bularga Markaziy Osiyoda xavfsizlik va hamkorlik masalalari bo„yicha BMTning 

---

doimiy ishlaydigan seminarini chaqirish, BMT xavfsizlik kengashida yuzaga 
kelayotgan mojarolarni tahlil qilish va istiqbolini belgilash bo„yicha maxsus guruh 
tuzish, Markaziy Osiyoni yadrosiz zona deb e‟lon qilish, bu mintaqada kimyoviy 
modda hamda bakteriologik qurolni ta‟qiqlash bo„yicha xalqaro nazorat o„rnatish, 
Markaziy Osiyoda narkobiznesga qarshi hamkorlikda kurashish uchun BMTning 
mintaqaviy komissiyasini tuzish, Orol muammosini hal qilish masalasi bo„yicha 
BMTning maxsus komissiyasini tuzish kabilar kirdi.
O„zbekiston Prezidenti I.A.Karimov 1995-yil BMTning ellik yilligi 
munosabati bilan Bosh Assambleyaning maxsus tantanali yig„ilishida so„zlagan 
nutqida ham asosiy e‟tiborni bu tashkilotning faoliyatini yanada kengaytirish bilan 
bir qatorda yana mintaqaviy xavfsizlik va barqarorlik, ekstremizm, terrorizm, 
narkobiznesga qarshi kurash masalalariga qaratdi. “Olovli nuqtalar” deb 
atalayotgan mintaqalarda birgalashib harakat qilib, tinchlik va barqarorlikka 
erishish lozimligi haqidagi aniq takliflarni kiritdi va O„zbekiston “ommaviy qirg„in 
qurollarini tarqatmaslikni ta‟minlash bo„yicha kerakli xalqaro kafolatlarni qabul 
qilishni, yadro sinovlarini butunlay to„xtatish haqidagi shartnomaning tezda 
tuzilishi tarafdori” ekanligini ham ko„rsatib o„tdi.
Ushbu yig„ilishda davlatimiz rahbari tomonidan Orol dengizi qurishi bilan 
bog„liq bo„lgan global muammoni ko„tarib chiqqani ham muhim ahamiyat kasb 
etdi. “Orol dengizining qurishi bilan bog„liq ekologik fojea, butun yer yuzini 
qamrab oladigan biosfera, o„nlab million kishilarning hayot sharoitlari, salomatligi, 
nasliga halokatli ta‟sir ko„rsatuvchi global muammo” ekanligini ta‟kidlab o„tildi, 
buni BMTning tashkilotchilik faoliyatisiz bu muammoni hal etish mumkin 
emasligi ham asoslab berdi. Bunday muammolar birinchi Prezidentimizning 
fundamental asari “O„zbekiston XXI asr bo„sag„asida: xavfsizlikka tahdid, 
barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari” kitobida batafsil nazariy va amaliy 
jihatdan asoslab berildi. Asarda dunyoda barqarorlik va jo„g„rofiy-siyosiy 
muvozanat saqlanib qolgan sharoitdagina har qanday mintaqada rivojlanish kuchli 
bo„lishi asoslab o„tildi.
BMT Bosh Assambleyasining sessiyalarida, Yevropada Xavfsizlik va 
Hamkorlik Tashkiloti sammitidagi yig„ilishlarda O„zbekiston rahbariyatining 
kiritgan aniq tashabbuslari, mintaqa xavfsizligini ta‟minlashga qaratilgan taklifi 
BMT boshchiligidagi “6+2” guruhining tuzilishiga asos bo„lgan edi. (O„zbekiston, 
XXR, Rossiya, Eron, Pokiston, Tojikiston, kuzatuvchi sifatida BMT, Birlashgan 
front va “Tolibon” harakati) Ushbu guruhning 1999-yil iyul oyida Toshkentda 
o„tkazgan uchrashuvi muhim xalqaro voqea bo„ldiki, bu uchrashuv mintaqaning 
o„zida bo„lib o„tdi. Uchrashuvning yakuni sifatida 19-iyul kuni “Afg„onistondagi 
mojorolarni tinch yo„l bilan hal qilishning asosiy prinsiplari to„g„risidagi” tarixiy 
hujjat imzolandi. Ushbu hujjat BMTning rasmiy hujjati sifatida tarqatildi. Mazkur 
anjuman O„zbekiston rahbariyatining ko„p yillik sa‟y-harakatlari natijasi edi. 
O„zbekiston rahbariyatining tinchlik yo„lidagi harakatlari mazkur uchrashuvdan 
Afg„onistonda muxolif kuchlar o„rtasida boshlangan jangavor harakatlarning oldini 
olish uchun Respublika Tashqi ishlar vazirligining Bayonotida ham yaqqol ko„zga 
tashlandi. Mazkur Bayonot o„zaro qon to„kilishning oqibatlari haqida jiddiy 
tashvishlangan holda muxolif tomonlarning harakatlarini qoralab o„tdi. Bularning 

---

barchasi dunyo hamjamiyati oldida O„zbekistonning tinchlik yo„lidagi real 
harakatlarining asosi sifatida yaqqol ko„zga tashlanib qoldi.