«Bayanlar toplamı» mbs ha’m u’zliksiz oqıw bag’darlamasındag’ı oqıwshılardın’ baylanıslı so’ylewin o’siriwge tiyisli talaplardan kelip shıqqan halda du’zildi. Toplamdag’ı tekstler tematikalıq ta’repten ra’n’be-ra’n’

Sabaqtın’ barısı:
I. Oqıtıwshı oqıwshılarg’a in, da’n, qus haqqındag’ı tu’siniklerdi qısqasha esletedi. Da’n, in, quslar su’wretlengen su’wretlerdi ko’rsetedi.
II. Oqıtıwshı jazıw taxtasındag’ı tekstti oqıydı ha’m analiz qıladı.
Gu’rrin’de kim haqqında ga’p baradı? (Alım haqqında ga’p baradı)
Quslar ne qıldı? (Quslar ushıp keldi)
III. Gu’rrin’ du’ziw ushın tayarlıq.
Oqıtıwshı oqıwshılarg’a aralas berilgen ga’plerden gu’rrin’ du’ziwdi aytıp, jazıw taxtasındag’ı tekstte neshe ga’p bar ekenligin anıqlawdı tu’sindiredi ha’m gu’rrin’di oqıydı, son’ to’mendegi sorawlarg’a juwap aladı: «Gu’rrin’de neshe ga’p bar? Gu’rrin’de to’rt ga’p bar ekenligin qalay bildin’iz? Ga’plerdin’ ornın almastırıw mu’mkin eken be? Nege ornın almastırıw mu’mkin emes?»
Juwmaq:
Gu’rrin’nin’ o’zine ta’n ta’rtibi bolıp, onı buzıp balmaydı. Ta’rtip buzılsa, gu’rrin’nin’ mazmunı shıqpaydı.
IV. Gu’rrin’ du’ziw.
Oqıwshılar jazıw taxtasındag’ı ga’plerdi oqıydı. Olardın’ jaylasıwında ta’rtip joq ekenligin anıqlaydı. Sonnan keyin oqıtıwshı to’mendegi sorawlarg’a juwap beredi: Gu’rrin’ payda bolıwı ushın ne qılıw kerek? (Gu’rrin’ payda bolıwı ushın ga’plerdi ornına qoyıp oqıw kerek) Gu’rrin’di qaysı ga’pten baslaw kerek? («Alım bag’qa kirdi» ga’pinen) Onnan keyin ne? («Taqtayshag’a da’n septi») Gu’rrin’ qaysı ga’p penen tamamlandı? («Quslar ushıp ketti» ga’pi menen).
Eger oqıwshılar sorawlarg’a juwap tan’lawda qıynalsa, oqıtıwshı ja’rdem beredi. Oqıwshılar tan’lag’an ga’plerdi oqıydı (jumısınde ha’m birgelikte xor bolıp).
Oqıtıwshı ha’r bir sorawg’a berilgen juwaptı jazıw taxtasına jazıp barıwı lazım. Sebebi oqıwshılar baylanıslı tekst du’ziwdi (ga’plerdi izbe-iz jaylastırıwdı) o’z ko’zleri menen ko’redi.
V. Jumıstı juwmaqlaw.
Oqıtıwshı oqıwshılardan: «Biz aralas berilgen ga’plerden ne du’zdik?» (Biz aralas berilgen ga’plerden gu’rrin’ du’zdik) Biz bunı qalay orınladıq? (Ga’plerdin’ mazmunına qarap ta’rtip penen jaylastırdıq) Bul gu’rrin’ge qanday tema qoyıw mu’mkin? «Ba’ha’rde» dep tema qoyılıwı durıspa? dep soraydı.
Oqıwshılar shınıg’ıwdın’ maqsetin awızeki tu’sinip aladı. Aytıp beriwde mazmunnın’ baylanısına, izbe-iz keliwine a’hmiyet beriwdi u’yrenedi.
Oqıtıwshılarg’a ja’rdem retinde to’mendegi tekstlerdi usınıs etiwdi lazım ko’rdik.