Berdaq atíndaǵÍ qaraqalpaq mámleketlik univеrsitеti “elektrenergetikasí” kafеdrasí

7.2 Respublika xalíq xojalíǵí tarmaqlarína mámleket standartlariń engiziw talaplarí.
Standarttí engiziw shólkemlik-texnikalíq tadbir esaplaníp, ol standartǵa ámel etiwdi támiynlewge qaratílǵan.
Standartlarǵa ámel etiw dep, standartlarda belgilengen tásir sheńberi hám tarqatílǵan aymaǵínda oníń talaplaríníń orínlaníwína aytíladí.
Standartlardí engiziw oní ámelge kiritiw múddetine deyin tamamlaníwí zárúr. Kárxana yamasa shólkemlerde standarttí engizgen dep, oníń tarqatílǵan hám tásir sheńberi sáykes kеletuǵín talaplarǵa ámel etiliwi, islep shíǵarílíp atírǵan ónim sapasín turaqlílíǵín támiynlewge erisilgende esaplaw múmkin.
Egerde standart tásir etiwshi sheńberde islep shíǵarílíp atírǵan ónim yamasa standartlastíríwdíń basqa obektlerinde, oníń ámel qílíw múddetinen soń belgilengen talaplarǵa juwap bеrmese, standartǵa ámel qílínbay atír dep esaplaw zárúr.
Standarttí engiziw yuridikalíq táreplerdiń (ministrliklerdíń) tiykarǵí shólkemlik – texnikalíq tádbirler rejelerine sáykes ráwishte ámelge asíríladí hám solardíń tiykarínda kárxanalarda materiallíq-texnikalíq hám shólkemlik tayarlíqlardí esapqa alǵan halda shólkemlik-texnikalíq tádbirler rejelarin jaratadí. Bul bolsa standartlardí óz waqtínda engiziwin támiynleydi.
Kárxanalar standarttí engiziwin ámelge asíríw ushín, engizilip atírǵan standartlarǵa baylaníslí bolǵan islep shíǵaríwín materiallíq-texnikalíq hám shólkemlik tárepten tayarlaw, soníń menen, standarttí engiziwdíń ekspluatatsiyadaǵí buyímlardíń awísíq bólek detallarín islep shíǵíwín shólkemlestiriw yamasa olardí keltiriw ushín shártnamalar hám basqa xojalíq shártnamalarín dúziw, standarttí engiziw, texnikalíq-ekonomikalíq nátiyjeligin aníqlaw hám basqa zárúr bolǵan jumíslardí ámelge asíradí.
Standartlardí engiziw isleri standarttí engiziwi haqqíndaǵí protokol dúzilip kárxana basshísí tárepinen tastíyíqlaníwí menen juwmaqlanadí.
Gárezsiz Mámleketler Doslíǵí (ǴMD)larínda standartlastíríw, metrologiya hám sertifikatlastíríw boyínsha mámleketler aralíq keńes bar bolíp, oníń majlislarida mámleketler aralíq standartlardíń joybarlarí, ǴMD mámleketleri sheńberinde metrologiya, standartlastíríw hám sertifikatlastíríw boyínsha ózara birge islesiw máseleleri tastíyíqlanadí.