Biolog 10 indd
mustaqil holda taqsimlanishi
Download 3.63 Mb. Pdf ko'rish
|
biologiya 10 uzb
mustaqil holda taqsimlanishi deb ataladi.
U quyidagicha ta’rifl anadi: ikki yoki undan ortiq alternativ belgilari bo‘lgan geterozigota organizmlar o‘zaro chatishtirilganda belgilarning mustaqil holda nasldan naslga o‘tishi yoki kombinatsiyalanishi kuzatiladi. Lekin shu narsani unutmaslik kerakki, bu qonun faqat noallel genlar nogomolog xromosomalarda joylashgandagina amalga oshadi. Diduragay chatishtirishda allellarning F 2 avlodida fenotip jihatdan allellarning quyidagi kombinatsiyasi yuzaga chiqishi mumkin: sariq va silliq = 3/4x3/4 = 9/16; yashil va silliq = 3/4x1/4 = 3/16; sariq va burushgan = 3/4x1/4 = 3/16; yashil va burushgan =1/4x1/4 = 1/16. 86 Xulosa qilib aytganda, G. Mendel tajribalarida dominant va retsessiv belgilarning nisbati 3:1 ni tashkil etadi. Uch, to‘rt va undan ko‘p belgilari bilan tafovut qiladigan formalarni chatishishidan hosil bo‘lgan organizmlar poliduragaylar deb nomlanadi. Masalan, no‘xatning doni sariq, sirti tekis, gultojibargi qizil bo‘lgan navi doni yashil, sirti burushgan, gultojibargi oq rangda bo‘lgan navi bilan chatishtirilsa F 1 duragaylarning doni sariq, sirti tekis, gultojibarglari qizil rangda bo‘ladi. Agar F 1 duragaylar o‘zaro chatishtirilsa 8 xil urg‘ochi gametalar, 8 xil gametalar erkak qo‘shilishi oqibatida 64 ta zigota hosil bo‘ladi. Ularning fenotipi: 27 ta doni sariq, tekis, guli qizil, 9 ta doni sariq, tekis, guli oq, 9 ta doni sariq, burushgan, guli oq, 9 ta doni yashil, tekis, guli qizil, 3 ta doni sariq, burushgan, guli oq, 3 ta doni yashil, tekis, guli oq, 3 ta doni yashil, burushgan, guli qizil, 1 ta doni yashil, burushgan, guli oq bo‘ladi. Fenotip sariq tekis qizil yashil burushgan oq P Genotip AABBCC x aabbss gameta ABC abc Fenotip sariq tekis qizil sariq tekis qizil F Genotip AaBbCc x AaBbCc Shuni qayd etish lozimki, allel juftlar soni qancha ko‘p bo‘lsa, ajralish sinfl ari, ularning kombinatsiyalanish imkoniyatlari, fenotipik va genotipik sinfl ar soni ham ko‘p bo‘ladi. Buni quyidagi jadvalda aniq ko‘rish mumkin: 87 Аllel juftlar soni Gameta xillari soni Gametalarning kombinatsiyala- nish soni Genotipik sinfl ar soni Fenotipik sinfl ar soni Ajralishning fenotipik formulasi 1 2 1 =2 4 1 =4 3 1 =3 2 1 =2 (3:1) 1 =3:1 2 2 2 =4 4 2 =16 3 2 =9 2 2 =4 (3:1) 2 =9:3:3:1 3 2 3 =8 4 3 =64 3 3 =27 2 3 =8 (3:1) 3 =27:9:9:9:3:3:3:1 Download 3.63 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling