Hujayralarning bir-birlari bilan birlashadigan joyidagi
maxsus strukturalar.
Ko’pchilik to’qimalarning hujayralari (prizmatik epiteliy) bir-biri bilan maxsus
mutaxasislashgan strukturalarsiz birikadi. hujayralarning bir-biriga tegib turuvchi yuzalari
“Sementlovchi” moddaning juda yupqa kavati hisobiga birikadi. Bu kabat oqsil va karbon
suvlarni o’zida to’tadi. har xil epitelial to’qimalarni, tomirlarni endoteliyalarini, miokardni
hujayralari bir-birlari bilan maxsus tuzilma desmosoma orqali birikadi. har bir desmosoma
yonma-yon turgan hujayraning yuzasini kalinlashishidan hosil bo’ladi. Bir birlari bilan
yonma-yon turgan hujayralarni tashqi membranasi xech kachon ko’shilib ketmaydi, ular
odatdagi 3 kavatli strukturasini saqlaydi. Har ikkala hujayrani orasida doimo yoriksimon
oraliq (100-150 A) ko’rinib turadi. Hujayrani desmosoma bor joyi bilan bir-biriga
mustaxkamroq birlashadi. Bu xodisani mexanizmi hali yaxshi tekshirilmagan.
Membranali strukturalarning birlashish harakteri.
Sementlovchi modda hujayralarni bir-biriga mustaxkam biriktirishshiga qaramay, u elastik
xususiyatga ega. Hujayralarni bir-birlari bilan bog’lash bilan birga u ularni qandaydir
harakatlanishini, qaytadan gruppalanishini ta’minlaydi. Odam va hayvonlarda doimo kon
elementlari yangilanib turadi. Kon hosil qiluvchi (ilik, kora jigar va limfatik tugunlar)
to’qimalarda retikulyar hujayralarning bir qismi ajralib chiqadi va konning shaklli
Do'stlaringiz bilan baham: |