Bob. Bo’lajak professional ta’lim o’qituvchilarida kasbiy kompetentlikni shakllantirishning pedagogik asoslari

11.KASBIY PEDAGOGIK MAHORAT MAZMUNINI “ILG’OR O’QITUVCHI”, “IJODKOR O’QITUVCHI”, “NOVATOR
O’QITUVCGHI” TIMSOLIDA TASAVVUR ETGAN OLIM KIM?
A.Komil Zaripov
B.hikmatulla Abdullaev
V.Malla Ochilov
12.O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QUROLLI KUCHLAR OLIY
BOSH QO’MONDONI KIM?
A.Inoyatov. I
B.Matlubov. A
V. Karimov. I
13.O’ZBEKISTON FUQAROSI NECHA YOSHDAN BOSHLAB HARBIY HIZMATGA CHAQIRILADI?

1. 
   16-yosh
   
2. 
   18-yosh
   

V.20-yosh
14.PEDAGOGIK KASBIY MAHORATNI TASHKIL ETUVCHI ASOSIY KOMPONENTLAR QAYSI QATORDA BERILGAN?
A.O’qituvchining o’z kasbiga sadoqati
B.O’z fanini o’qitish metodikasini puxta bilishi
V.Pedagogik qobiliyatlarini namoyish eta olishi
15.O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QUROLLI KUCHLARI QACHON TASHKIL TOPGAN?

1. 
   1990-yil
   
2. 
   1991-yil
   

V.1992-yil
Talabalarning tajriba avvalida ― YOCHQBT metodikasi fani bo’yicha
TEST so’rovnomalari natijalariga ko’ra kasbiy kompetentligini shakllanganlik darajasi
2-jadval

Tajriba bosqichi va o’quv yili		Oliy ta’lim muassasasi			Talabalar soni			Daraja (o’zlashtirish)					Tajriba guruxida (%) xisobida		Nazorat guruxida (%) xisobida
					Tajriba guruxi		Nazorat guruxi
2012-2013 o’quv yili		TDPU			24		23	Yuqori(a’lo)					4 (26.1%)		3 (25.2%)
								O’rta (yaxshi)					8 (33.0%)		6 (35.3%)
								Past (qoniqarli)					12 (40.8%)		14 (39.4%)
									2.1-jadval
Savollar		Tajriba guruhi 1 T 24								Nazorat guruhi 2 N 23
		Tajriba avvalida								Tajriba avvalida
		Yuqori (%) xisobida		O’rta (%) xisobida		Past (%) xisobida					Yuqori (%) xisobida	O’rta (%) xisobida		Past (%) xisobida
1-savol		22		35		43					20	35		45
2-savol		28		43		29					28	35		37
3-savol		24		44		32					22	35		43
4-savol		25		35		40					25	35		40
5-savol		27		30		43					28	39		33
6-savol		28		35		37					31	33		36

So’rovnoma va test natijalarini taxlil etar ekanmiz, bugungi kunda bo’lajak harbiy ta’lim o’qituvchilarimizda kasbiy kompetentlik bo’yicha o’z bilimi va ko’nikmasini mustaqil faoliyat ko’rsatish talablariga va kasbiy layoqat talablarini o’rganish darajasidan to’la xabardor emasligi, ularda mazkur muammo mazmuni va mohiyati to’g’risidagi bilimlarini analiz-sintez qilish undan yaxlit bir xulosa chiqarib, o’zi uchun foydalanish ko’nikmalarining shakllanmaganligi ma’lum bo’ldi.
Ma’lumki ta’lim jarayonida qo’yiladigan natijaning ishonchliligi mazkur faoliyatga kirishishdan ko’zlanagan maqsadning aniqligi bilan belgilanadi.
Yoshlarning harbiy saviyasi ularni «Kasbiy kompetentlik», «Kasbiy mahorat»,kabi tushunchalarni asl mohiyatini ongli anglash bilan belgilanadi.
Harbiy ta’lim kafedralari talabalariga “kasbiy kompetentlikni shakllantirish omillari” nimalardan iborat degan savol bilan murojaat etdik.
Tadqiqot ishtirokchisi sanalgan talabalarning 35% mazkur savolga bilim, malaka va shaxsiy sifatlarni ma’lum sohada muvaffaqiyatli faoliyat uchun qo’llay olish deb qarasa, 24% shaxsning muayyan ta’lim yo’nalishi yoki mutaxassisligi bo’yicha olgan bilim, malaka va ko’nikmalari hamda shakllangan shaxsiy xislatlarini mehnat faoliyatida muvaffaqiyatli qo’llay olish qobiliyati deb qaraydi. Qolgan 41% talabalar esa umumiy javoblar bilan cheklanishdi.
OTM talabalarini kasbiy kompetentlik tushunchasiga oid bilimlarini bilish maqsadida «Sizningcha kasbiy mahoratni egallash uchun kanday tayyorgarlikka ega bo’lish kerak?» degan savol bilan murojaat etganimizda respondentlarning aksariyat qismi harbiy bilim, harbiy kasbga oid tajribalarni egallash deb javob berishdi. 70% talabalargina berilgan so’rovnomaga to’g’ri javob berishdi va o’z fikrini quyidagicha ifodaladi.
Anketa so’rovlari tarkibiga «harbiy kasb to’g’risidagi fikringiz» mazmunidagi savol ham kiritilgan bo’lib, bu haqda respandentlarning fikri bilan qiziqdir.
Ma’lumotlarga ko’ra talabalarning 45%-55% qismi harbiy kasbning o’ziga hos afzalliklarini, halq, Vatan oldidagi burchini, halqninng tinch va totuv faravon yashashi uchun muhim sanalgan kasb ekanligini aytib o’tdilar. 35% ishtirokchilar esa mazkur kasbning boshqa kasblardan farqini, bu kasbni tanlash orqali xalqni, ona yurtini, ishonchini qondirish shart ekanligi haqida keng to’xtaldilar.
Tadqiqotning muammosi hisoblangan bo’lajak harbiy ta’lim o’qituvchilarida kasbiy kompetentlikni shakllantirish omillari to’g’risidagi ma’lumotlardan bugungi kun yoshlarining qay darajada xabardor ekanliklarini aniqlash maqsadida respandentlarimizga «Kasbiy kompetentlik" tushunchasi va uning mohiyati degan savollar bilan murojaat etdik.
Olingan natijalar shuni ko’rsatadiki, talabalarning harbiy ta’limni egallash jarayonida kasbiy mahorat tushunchasining muhimligini va afzalligini ta’kidlab o’tdilar, ularning fikricha mazkur bilimlar talaba yoshlarni kasbiy qiziqishini oshirishga, bilimlarini o’z vaqtida chuqur egallashga, qobiliyat, idrokni va irodani mustaxkamlashda muhim omil, vosita bo’lib xizmat qilishini ta’kidlab o’tdilar.