Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

2-jadval.
Akril plastmassali protezlardan foydalanuvchi odamlar og’iz 
bo’shlig’i lokal mikroflorasi holati lg M+ KHQ’B/ sm
2
 
Mikroblar 
1 sm
2
yuzadagi mikroblar miq’dori 
Me’yor 
Protezda
n oldin 
Protezdan foydalanish vaq’ti 
14 
kundan 
so’ng 
30 
kundan 
so’ng 
60 
kundan 
so’ng 
Streptokokk 
12,1±0,5
8 
17,3±0,6
8 
7,0±0,22 9,0±0,34 6,0±0,23 
Stafilokokk 
5,1±0,14 15,2±0,5
8 
8,0±0,23 12,0±0,4
7 
10,0±0,4
2 
Difteroid 
5,0±0,15 2,1±0,06 3,2±0,15 3,4±0,14 2,0±0,06 
Esherixiy 
- 
7,0±0,27 2,0±0,10 
- 
- 
Laktobakteriy
a 
5,0±0,13 3,0±0,15 12,0±0,4
7 
8,0±0,23 7,0±0,22 
Kandida 
4,0±0,12 2,10±0,0
6 
10,0±0,4
0 
8,0±0,33 16,0±0,4
8 
Jadvaldan ko’rinib turibdiki, sog’lom odamlar og’iz bo’shlig’i 
shilliq’ q’avati mikroflorasida bir necha xil mikroblargina uchraydi, 
ulardan eng ko’p uchraydigani streptokokklar bo’lib, eng kami – 
zamburug’lardir. Biroq’ og’iz bo’shlig’ida, protez q’o’yishni talab 
q’iluvchi, patologik o’zgarishlar vujudga kelishi bilan barcha guruhdagi 
mikroblar soni ortadi. Kandida avlodi zamburug’lari aksincha kamayadi, 
lekin bu biotopga xos bo’lmagan mikroblar – esherixiylar o’sishi 
kuzatiladi.
Pasientlarda protez q’o’yilgandan 14 kun o’tgach ijobiy natijalar 
olinadi, ya’ni barcha mikroorganizmlar miq’dori kamayadi. Ammo bu 
fonda laktobakteriyalar va Kandida zamburug’lari soni ortadi. 

---

214 
Protezdan foydalanishning keyingi davrlarida (60 kundan so’ng) 
ijobiy natijalar saq’lanadi, lekin stafilokokklar va zamburug’lar miq’dori 
me’yordan 2-4 marta oshadi. Shu holat protez stomatitini keltirib 
chiq’arishi mumkin.
Og’iz bo’shlig’ining lokal mikroflorasi bilan bir q’atorda ushbu 
bemorlarda so’lak mikroflorasi ham tekshirilgan (3-jadval). Sog’lom 
odamlarda anaerob mikroblar miq’dor jihatdan aeroblardan ustunlik 
q’iladi. Biroq’ og’iz bo’shlig’ida patologik jarayonlar (karies, parodontit 
va h.k.) boshlanganda so’lak mikroflorasi miq’dor va sifat jihatdan 
mutlaq’o o’zgaradi.
Jadvaldan ko’rinib turibdiki, protezlashga murojaat q’ilgan bemorlar 
og’iz bo’shlig’ida anaeroblar (laktobakteriyalar 3 martaga kamaygan) 
miq’dori kamaygan, bu kislotalilikning neytral tomonga siljishidan 
bo’lishi mumkin.