Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

Kichik yoshdagi bolalar tug’ma zahmi (1 yoshdan 4 yoshgacha). 
Maserasiya hisobiga og’iz chetlarida, piokokk va achitq’isimon 
zamburug’lar ta’sirida eroziv papulalar hosil bo’lishi mumkin (25-rasm). 
Bu papulalardan farq’li o’laroq’, sifilitik papulalar chetlarida to’g’-q’izil 
rangdagi infiltrat gardishi ko’rinadi, shikastlanish og’iz chetlaridan 
shilliq’ q’avatlarga o’tadi. Sifilitik papulalarda oddiy masterastiyaga xos 
bo’lgan shox q’avatning shokilasi bo’lmaydi. Tug’ma zahm papulalari 
orttirilgan zahm papulalaridan farq’ q’ilmaydi. 
a)
b) 
25-rasm. Bolalardagi tug’ma (a) va orttirilgan zahm (b). 
 
Papulez elementlar ko’pincha til, bodomcha bezlari, lab va milk 
shilliq’ q’avatlarida aniq’lanadi. Ayrim hollarda, hiq’ildoq’ shilliq’ 
q’avati shikastlanadi, xirillagan tovush, afoniya yuzaga keladi. Hamma 
limfa tugunlarining yaq’q’ol namoyon bo’lmagan kattalashishi q’ayd 
q’ilinadi. Sifilitik papulalarda oq’ish treponemalar oson topiladi. 
Zahmning zamonaviy serologik tashhisida (“Zahm serologik 
tashhisini mukammalashtirish”) q’uyidagi usullar q’o’llaniladi: 
kardiolipinli 
antigen 
bilan 
presipitasiya 
mikroreaksiyasi; 
immunoferment analiz (IFA); passiv gemagglyutinastiya reaksiyasi 
(RPGA); 
immunoflyuoresstenstiya 
reaksiyasi 
(RIF); 
oq’ish 
treponemalarni immobilizastiya q’ilish reaksiyasi (RIT). Birlamchi 
tekshirishda, tanlab oluvchi (skrining) mikroprestipitastiya reaksiyasi 
(RMP) yoki uning modifikastiyasi miq’doriy va sifatiy variantlarida 
q’o’yiladi, agarda natija musbat bo’lsa, maxsus tasdiq’lovchi treponema 
testlaridan biri (RPGA, IFA, RSK, RIF, RIT) o’tkaziladi. 

---

238 
IV. Virusli infeksiyalar 
Surunkali virusli gepatit B. Ma’lumki, virusli gepatitlar dunyoda 
eng ko’p tarq’algan kasalliklar hisoblanadi. JSST oxirgi ma’lumotlariga 
ko’ra, erda yashovchi har uchinchi inson, ya’ni 2 mlrd. atrofidagi 
odamlar gepatit bilan kasallangan va ularning ko’pchiligini bolalar 
tashkil q’iladi. Gepatit B virusining sxematik tuzilishi 26-rasmda 
ko’rsatilgan.