Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

Gonokokkli stomatitni davolash stastionar sharoitda olib 
boriladi. 1 sutkada 10 (ME) XB dozadagi benzilpenistillin vena ichiga 
kamida 3 kun yuboriladi. Keyinchalik davolash ambulator sharoitda 
ampisillin bilan (kuniga 2 g dan 7-10 kun) davom ettiriladi. Shuningdek 
ampisillinni dastlabki 3 kunda kuniga 3,5 g dan 1g probenestid bilan 
birga, so’ngra o’zini 0,5 g dan 7 kun q’abul q’ilish ham samarali ta’sir 
ko’rsatadi. Ekstragenital so’zakning hamma shakllarida ftorxinolon 
guruhi preparatlari yaxshi natija beradi. Kasallikning o’tkir osti 
bosq’ichida antibiotikoterapiya davrida monovaksinalar, pirogenal 
in’eksiyalari tavsiya etiladi.
Bo’g’maning davosi. Bo’g’ma bilan kasallanganlar va unga shubha 
q’ilinganlar maxsus infekstion bo’limlar yoki bokslarga gospitalizastiya 
q’ilinadi. Asosiy davolash chora-tadbiri - otlar (bo’g’ma anatoksini bilan 
giperimmunizastiya q’ilingan) q’onidan olingan bo’g’maga q’arshi 
zardobni yuborish: uning dozasi kasallikning og’ir-engilligiga 
bog’liq’dir. Zardob birinchi marta yuborilganda bo’lib-bo’lib yuboriladi: 
dastlab teri ichiga 0,1ml suyultirilgan (1:100) zardob yuboriladi, ya’ni 
sezgirlikka sinama q’o’yiladi. 30 daq’iq’adan so’ng manfiy reakstiya 
kuzatilsa, teri ostiga desensibilizasiya maq’sadida 0,1ml suyultirilmagan 
zardob yuboriladi, yana 30 daq’iq’adan so’ng hech q’anday nojo’ya 

---

260 
ta’sir kuzatilmasa, mushak orasiga dastlabki terapevtik dozaning q’olgan 
q’ismi yuboriladi. Agar teri ichi sinamasi musbat bo’lsa, “Zardobni 
q’o’llash yo’riq’nomasi”ga muvofiq’ zardob sxema bo’yicha bo’lib-
bo’lib yuboriladi. Mahalliy va tarq’algan shaklli og’iz-halq’um 
bo’g’masida bo’g’ma pardasi kichraymasa, zardob 24 soatdan keyin 
takror yuboriladi. Og’iz halq’umning toksik bo’g’masida zardob 
intoksikastiya, og’iz halq’um shilliq’ q’avatidagi shish, parda va 
regionar limfa tugunlarining kattalashishi kabi belgilarning kamayishiga 
q’arab har 12 soatda yuboriladi. Bo’g’maning toksik shaklida difteriyaga 
q’arshi zardob bilan bir vaq’tda nomaxsus dezintoksikastion terapiya 
o’tkaziladi. Hiq’ildoq’ bo’g’masida namlangan kislorod bilan 
ingalyasiya q’ilish buyuriladi. Hiq’ildoq’ bo’g’masi og’iz halq’umning 
toksik difteriyasi bilan birga kuzatilganda glyukokortikoid gormonlar 
tavsiya q’ilinadi. Asfiksiyaning rivojlanishi jarrohlik aralashuvini talab 
q’iladi. Hiq’ildoq’ bo’g’masida keng ta’sir doirasiga ega antibiotiklarni 
q’o’llab, so’ngra traxeobronxeal tarmoq’q’a doimiy drenaj q’o’yish 
ahamiyatga egadir. Yurak glikozidlarini va kaliy preparatlarini vena 
ichiga yuborish yurak ritmiga ta’sir q’ilishi tufayli mumkin emas. 
Antikoagulyant sifatida geparin ishlatiladi. Prednizalon, voltaren yoki 
indometastin, riboksin, kurantil, vitamin C, V
6
va kokarboksilaza, 
insulinli 
10-20% 
li 
glyukoza 
eritmasi 
tavsiya 
etiladi. 
Poliradikulonevritni davolash maq’sadida strixnin nitrat, V
1
, V
6
vitaminlari parenteral, prozerin va (yoki) galantamin buyuriladi. 
Tuzalish davrida fizioterapiya, massaj, DJT q’o’shiladi.