Bozor iste’molchi va sotuvchilarning xohish va istaklari mos kelib o‘zaro tovar va xizmatlarni ma’lum bir qiymat evaziga ayirboshlaydigan joy. Market

2-jadval
Non tarqatishning Ahmadjon tayyorlagan varianti

Non do‘konlari	Non miqdori, tonna	Non do‘konlari, ularning imkoniyatlari va masofa
		1 25 t	2 20 t	3 15 t	4 55 t	5 35 t
A	50 t	25	20	5
B	40 t			10	30
D	60 t				25	35

Bor bo‘lsa 3-jadvalni to‘ldiring.

3-jadval
Non tarqatishning arzonroq varianti

Non do‘konlari	Non miqdori, tonna	Non do‘konlari, ularning imkoniyatlari va masofa
		1 25 t	2 20 t	3 15 t	4 55 t	5 35 t
A	50 t	(4)	(5)	(2)	(2)	(3)
B	40 t	(3)	(6)	(5)	(4)	(2)
D	60 t	(2)	(5)	(3)	(2)	(4)

2-Topshiriq. Tashkilotning strategiyasini amalga oshirish uchun zarur bo'lgan innovatsiya turlarini tanlang.
5-jadval
Tashkilotning strategiyasini amalga oshirish uchun zarur bo'lgan innovatsiya turlari

	Innovatsiya turlari	Tashkilotning strategiyasi
		A	B	S	K	V
1	Kashfiyo‘llar asosida yangi tovarni yaratish
2	Nou-xau asosida ishlab chiqarilayotgan tovarni takomillashtirish
3	Kashfiyo‘llar asosida yangi texnologiyani tadbiq etish
4	Nou-xau asosida amaldagi texnologiyalarni takomillashtirish
5	Nou-xau asosida ishlab chiqarishni tashkil etishni takomillashtirish
6	Nou-xau asosida mehnatni tashkil qilishni takomillashtirish
7	Menejment tizimini takomillashtirish
8	Tashkilot miqyosida xomashyo, butlovchi qismlar va boshqa materiallarni ishlab chiqarish sifatini amalga oshirish
9	Tashkilotning tashqi muhit bilan o'zaro hamkorligini takomillashtirish
10	Reklama, tovarni sotishni yangi bozorlarini topish, xaridorlarni rag‘batlantirish
11	Servis xizmati sifatini oshirish
12	Tovarlarni sotish bozorlarini kengaytirish
13	Yangi bozorni o‘zlashtirish

Eslatma: "+" belgisi tashkilotning tegishli strategiyasini amalga oshirish uchun innovasiyalarni joriy etishni bildiradi.
Tegishli izohlar:
A- Ishlab chiqarilayotgan tovarning sifatini oshirish. Ushbu strategiya tashkilotning foydasini ko'payishiga olib keladi, ammo xavf-xatar darajasi yuqori bo‘ladi .
B- Tovarni narxini pasaytirish, sotishni rag‘batlantirish, o‘zlashtirilayotgan texnologiya hisobiga bozorda o‘z mavqeyini saqlab qolishga mo‘ljallangan strategiya. Ushbu strategiya qoidaga ko‘ra tashkilot foydasining kamayishiga olib keladi.
S- Yangi texnologiyalar, ishlab chiqarish va mehnatni tashkil qilishning yangi usullari, menejmentni o‘zlashtirish hisobiga ishlab chiqarilayotlgan tovarning tannarxini tushishiga erishish. Mazkur strategiya tashkilot foydasining ko‘payishiga olib keladi.
K- Mazkur strategiya asosida tovar ishlab chiqarish dasturi sotish hajmini o‘sishiga olib keladi. Strategiya ko‘lami keng bo‘lganligi bois, undan samarali foydalanish tashkilot foydasining ko‘payishini ta'minlaydi.
V- Tovarlarni sotishning yangi bozorlarini o‘zlashtirish, eski va yangi tovar servis xizmatini yaxshilashga asosiy e'tibor qaratiladi. Strategiya qoidaga ko‘ra tashkilot foydasining ko‘payishiga olib keladi.

Quyidan yuqoriga bosqichma-bosqich bo‘ysunuvchi “Qanday?” diagrammasi.
Marketing faoliyatida qaror qabul qilish qanday amalga oshiriladi?
Konyukturani bashorat qilish.


Mustaqil ishlash uchun topshiriqlar.
1-Topshiriq. Ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaligi ishlab chiqarishni kengaytirish maqsadida yillik 15 foiz bilan 150 mln. so`m 10 yilga bankdan kredit oldi. Shartnoma shartida har yili umumiy kredit summasining foizi bilan birga 10 foizini qaytarib to`lash belgilangan. Quyidagi jadval asosida korxonaning har bir yildagi kreditni qoplash summasini aniqlang.
1-jadval
Ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaligi da kreditni hisoblash jarayoni

Yillar	Olingan kredit	Yillik foiz	Qaytrib to`lash summasi	Kreditni qoplash summasi
U1	U2	U3	U4	U5
		1-yil=0-qator * 15%	Shart bo`yicha	U5=U3+U4
0	150000000
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

2-Topshiriq. 2-topshiriq ordali quyidagi “Kreditni hisoblash summasi” formulasi yordamida har bir yil uchun qaytarib to`lash summasini aniqlang. Buning quyidagi formulalardan foydalaning:
K_hk=“Kreditni hisoblash koeffitsiyenti” =

K_yq=“Yillik kreditni qoplash qiymati”=K K_hk

Bu erda, i-foiz (punkt ko`rinishida),
n-yillar soni (kreditni qaytarish muddati).
Qaysi usul bilan kreditni qaytarish maqbulroq?
8-jadval
Ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaligida kreditni hisoblash jarayoni

Yillar	Olingan kredit	Yillik foiz	Qaytrib to`lash summasi	Kreditni qoplash summasi
U1	U2	U3	U4	U5
0	150000000	U3=U215%
1	142612190,6= 150000000-U4			29887809,38
2				29887809,38
3				29887809,38
4				29887809,38
5				29887809,38
6				29887809,38
7				29887809,38
8				29887809,38
9				29887809,38
10				29887809,38
Jami				298878093,8

Tezlik va xaqqoniylikni ta’minlash.
3-Topshiriq:

VENN DIAGRAMMASI

Ikkilamchi axborot va birlamchi axborot o‘rtasidagi farqlarni Venn diagrammasi yordamida ifodalash

Ikkilamchi axborot

Birlamchi axborot

4-Topshiriq:

T-jadval

Ikkilamchi va birlamchi axborotlarning tahlili
Afzalligi	Kamchiligi
1	1
2	2
3	3
4	4
5	5

Qo‘shimcha topshiriqlar
10-Topshiriq. Internet tarmog‘idan mazkur fanga doir ma’lumotlar to‘plash va qisqacha muhokama qilish. www.google.uz, www.ziyonet.uz, www.uzreport.com, www.gov.uz, www.uzbir.uz, www.agro.uz, www.uz, www.referat.uz