Bàrchà mîddàlàr ko‘p sînli bo‘linmàs zàrràlàrdàn àtîm

Fîtîemulsiya usuli. 1927- yildà rus fizigi L.Ìisîvskiy zàryad-

làngàn  zàrràlàr  izini  qàyd  qilishning  îddiy  usulini  tàklif  qildi.

Zàryadlàngàn zàrràlàr fîtîemulsiya îrqàli o‘tgàndà, undà tàsvir

hîsil qiluvchi iînizàtsiyani vujudgà kåltiràdi. Suràt îchilgàndàn

kåyin zàryadlàngàn zàrràlàrning izlàri ko‘rinib qîlàdi. Emulsiya

judà  qàlin  bo‘lgànligi  uchun  hàm  zàrràning  undà  qîldirgàn  izi

1

2

65- rasm.

66- rasm.

---

153

judà hàm qisqà bo‘làdi. Shuning uchun, fîtîemulsiya usuli judà

kàttà enårgiyali tåzlàtkichlàrdàn chiqàyotgàn zàrràlàr và kîsmik

nurlàr  vujudgà  kåltiràdigàn  råàksiyalàrni  o‘rgànish  màqsàdidà

ishlàtilàdi.

Sinîv sàvîllàri

1. Ràdiîàktiv mîddàlàrning nurlànishini o‘rgànishdàn màqsàd nimà?

2. Zàrràlàrni qàyd qilishning àsîsiy usullàri ulàrning qàndày tà’sirlàrigà

àsîslàngàn? 3. Bu àsbîblàr nåchtà turgà bo‘linàdi? 4. Bu àsbîblàrni sànàb

o‘ting. 5. Sintillatsiîn  hisîblàgichning  ish   prinsipi  nimadan  iborat?

6. a-zàrrà birinchi bo‘lib qàndày àsbîbdà qàyd qilingàn? 7. Gàz ràzryadli

hisoblagichning ish prinsipi qanday?  8. Gåygår–Ìyullår  hisoblagichining

ish prinsipi và unumdîrligi qanday?  9. Vilsîn kàmåràsi qàchîn kàshf

qilingàn?  10. Vilsîn  kàmåràsining  ish  prinsipi  qanday?  11.  Vilsîn  kà-

måràsidà zàrràning izi qàndày hîsil bo‘làdi? 12. Vilsîn kàmåràsidà a, b,

g- zàrràlàrning izlàri qanday bo‘ladi? 66- ràsmdàgi mànzàràni tàhlil qiling.

13. D.Skîbålsån Vilsîn kàmåràsining imkîniyatlàrini qàndày qilib kuchày-

tirgàn? 14. Fîtîemulsiya usuli nimadan iborat? 15. Fîtîemulsiya usulidàn

qàyårdà fîydàlànilàdi?