Чет тилини ўҚитишда рақамли воситаларнинг аҳамияти ва масофавий

Чет тили дарсларида интернет ман-
балари ва компьютер тақдимотларидан 
фойдаланиш. 
Энди ҳамма интернет улкан ахборот имко-
ниятларига ва тенг даражада таъсирчан хиз-
матларга эга эканлигини тушунади. Айниқса, 
у чет тилларни ўрганувчилар учун асл матнлар-
дан фойдаланиш, тингловчилар ва она тилида 
сўзлашувчилар билан суҳбатлашиш учун ноёб 
имкониятлар яратади.
Унинг имкониятлари ва ресурслари-
дан қандай мақсадларда фойдаланишимизни 
аниқлаш жуда муҳимдир. Мисол учун:
Талабалар томонидан лойиҳа доирасида 
мустақил изланиш учун веб-таркибни дарс маз-
мунига киритиш керак.
Интернетнинг ахборот ресурсларидан фой-
даланган ҳолда, уларни ўқув жараёнига қўшиб, 
дарсда бир қатор дидактик вазифаларни сама-
рали ҳал қилиш, яъни:
– ҳар хил мураккаблик даражасидаги 
тармоқ материалларидан бевосита фойдалан-
ган ҳолда ўқиш кўникмаларини шакллантириш;
– интернетнинг овозли матнлари асосида 
тингловчиларнинг малакасини ошириш;
– тармоқ материалларини ўқитувчи ёки 
кимдир томонидан тақдим этилган муаммоли 
мунозара асосида монологик ва диалогик нутқ 
маҳоратини ошириш;
– фаол, ҳамда пассив, сўз бойлигини замо-
навий чет тилининг луғати билан тўлдириш,
3
Аверкиева Л.Г., Чайка Ю.А. ISSN 1997-2911 Филологи-
ческие науки. Вопросы теории и практики, № 1 (8) 2011. 
11 бет.
6
2020 ЙИЛ – ИЛМ, МАЪРИФАТ ВА РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ЙИЛИ / 
2020 ГОД – ГОД РАЗВИТИЯ НАУКИ, ПРОСВЕЩЕНИЯ И ЦИФРОВОЙ ЭКОНОМИКИ

---

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 12 (97)
– нутқ одоб-ахлоқ қоидаларини, айниқса, 
турли халқларнинг нутқ хатти-ҳаракатларини 
алоқа, маданий хусусиятлар, ўрганилаётган тил 
мамлакатининг анъаналари нуқтаи назаридан 
қамраб олган маданий билимлар билан тани-
шиш мумкин.
Агар ушбу машинадан бир ёки икки соат 
фойдаланилса, интернетда ҳар қандай мавзу 
бўйича ўқув курсларига ташриф буюриш, 
дунёни ҳозирги ҳолати ва хилма-хиллиги билан 
танишиш, кўплаб одамлар билан алоқа қилиш 
ва кутубхоналар, музейлардан виртуал фойда-
ланиш мумкин. Шунингдек компьютер ёрда-
мида ўқиш ҳар бир талабанинг мустақил ишла-
рини ташкил қилишда қулай шароит яратади. 
Ўқув дастурларини танлаш, биринчи 
навбатда, 
мавжуд 
ўқув 
материалига, 
ўқувчиларнинг 
тайёргарлиги 
даражасига 
ва уларнинг қобилиятларига боғлиқ. Талаба-
лар Power Point тақдимотларини яратишда 
янги лексик, минтақавий- географик матери-
алларни излаб топишлари, изланиш давомида 
материалларни яхши тушуниб ўзлаштиришлари, 
уларни тақдимотга қизиқарли шаклда киритиб, 
ўзларининг мустақил ижодий фаолиятини оши-
ришлари, намойиш даврида уни осон тушун-
тиришлари, савол-жавоб орқали эгаллаган сўз 
бойликларини фаоллаштиришлари, бойитиш-
лари энг яхши усуллардан ҳисобланади. 
Доимий дарсни компьютер билан бирлаш-
тириш ўқитувчига ўз ишининг бир қисмини 
компьютерга юклаш имконини беради, шу 
билан бирга ўқув жараёнини янада қизиқарли 
ва жонли қилади. Бундай ҳолда, компью-
тер ўқитувчини алмаштирмайди, фақат уни 
тўлдиради.
“Ўқитувчи нуқтаи назаридан компьютер 
қуйидагиларни бажаради:
– ахборот техник ва касбий ёрдамни таъ-
минлайдиган фаолият воситаси;
– ўқитувчини таълим жараёнида унинг 
индивидуал функцияларига тақлид қилиб, 
ўрнини босувчи мосламадир”
1
.